Якутла Индонези Куҫар

Якутски - Тӗрӗк чӗлхи, Унта Российӑн ҫурҫӗр-хӗвелтухӑҫӗнче ҫур миллион ытла ҫын калаҫать. Чӗлхе нумай пулмасть официаллӑ йышӑну илнӗ пирки якутскинчен куҫару пулӑшӑвӗпе ҫыхӑннӑ чылай ыйту пур. Ҫак статьяра эпир якутла куҫарнин пӗлтерӗшне тата унран та пӑхса тухӑпӑр, ҫавӑн пекех ҫак процеспа ҫыхӑннӑ ыйтусене сӳтсе явӑпӑр.

Якут чӗлхипе Российӑра ҫеҫ мар, Монголи, Китай тата Казахстан пек ҫӗршывсенче те калаҫаҫҫӗ. Ҫакӑ тӗнчери лару-тӑру якутла, ҫавӑн пекех ҫӗршывра та куҫарас ӗҫре кирлӗ пулнине пӗлтерет. Якутла куҫарас тӗп тӗллевӗ-тӗп халӑхсен тата ытти интересленнӗ енсен пӗр-пӗринпе хутшӑнассине ҫӑмӑллатас тесе чӗлхе пробелисене туллин пурнӑҫласси. Куҫарусем те ҫавӑн пекех массӑллӑ информаци тата культура хатӗрӗсемпе ҫыхӑннӑ юридически документсем, дипломати килӗшӗвӗсем, вӗренӳ материалӗсем, материалсем тата ытти документсем валли кирлӗ.

Ӗҫ якут чӗлхипе унран та куҫарас тесен хӑш-пӗр паха проблемӑсене асра тытмалла. Пӗрремӗшӗнчен, произведени проблеми пур. Якут чӗлхинче калаҫакан регионти диалекта пӑхӑнса сӑмахсен каларӑшӗнче уйрӑмлӑх пур. Ҫапла вара куҫаруҫӑсен ҫак регионти вариацисемпе паллашмалла, тӗп-тӗрӗс тивӗҫтермелле. Тата тепӗр проблема пулса тӑрать: чылай сӑмахсем хӑйсем усӑ куракан контект тӑрӑх темиҫе пӗлтерӗшлӗ. Ҫакӑ тӑлмачсене сӑмахӑн е пуплевӗн пӗлтерӗшне тӗрӗс палӑртма йывӑрлатать, ҫакӑ вара пушшех те кирлӗ ӗҫ тӑвать.

Якут чӗлхине тата унран куҫарнипе ҫыхӑннӑ йывӑрлӑхсене пӑхмасӑрах ҫак процесс пӗлтерӗшне йышӑнмалла. Якут чӗлхи хӑйӗн сӑмахне малалла тӑснӑ май якутла та, унран та куҫарусен пахалӑхне тата тӗрӗслӗхне пысӑкрах пахалӑхпа тивӗҫтересси пысӑк пӗлтерӗшлӗ пулса пырать. Культура хушшинчи ӑнӑҫлӑ диалогпа ҫыхӑнусене, уйрӑмах тӗп обществӑсен хушшинче, культура час-часах маргинализациленекен тӗп хутшӑнусене аталантарма пахалӑхлӑ куҫарусем пурнӑҫри пӗлтерӗшлӗ.

Хӑш ҫӗршывсенче якутла калаҫаҫҫӗ?

Якутла российӑра, Китайра тата Монголире калаҫаҫҫӗ.

Якут чӗлхин историйӗ мӗнле?

Якут чӗлхи - тӗрӗк чӗлхи, вӑл каспи чӗлхин ҫурҫӗр-хӗвеланӑҫ чӗлхисен ушкӑнӗпе ҫыхӑнса тӑрать. Ун ҫинче Саха Республикинче 500 000 яхӑн ҫын, Пуринчен ытла Лена шывӗпе унӑн юпписен бассейнӗнче калаҫаҫҫӗ. Якут чӗлхи литература историйӗ пуян, вӑл 14 ӗмӗр варринчи пӗрремӗш ҫыру литературине тухать. Якут литератури Ҫывӑх Хӗвелтухӑҫӗнчен Тата Вӑтаҫӗр Азирен суфи поэчӗсен, ҫавӑн пекех император Российинчи вырӑс писателӗсемпе авторӗсен пултарулӑхне вӑйлӑ витӗм кӳнӗ. Якут чӗлхинчи чи малтанхи ҫырусенче тӗн тексчӗсем пулнӑ, Коранпа Зулайх ҫинчен калакан легендӑри сыпӑксен куҫарӑвӗсене те кӗртнӗ.
Якутла ҫырнӑ малтанхи хайлавсем 19 ӗмӗр вӗҫӗнче пичетленсе тухнӑ: якут халӑхӗн кулленхи пурнӑҫӗ ҫинчен калакан сӑвӑсем, калавсемпе романсем. Якут писателӗсем те хӑйсен произведенийӗсенче колониализмпа кӗрешни, ҫӗпӗрти йӑлана кӗнӗ культура пӗлтерӗшне тата регионти пусмӑрти халӑхсен йывӑр лару-тӑрӑвне тӗпчеме пуҫланӑ. 1920-1930 ҫулсенче Якут чӗлхи Юрий Чегерев, Анатолий Каюов, Геннадий Титов тата Иван Тазетдинов пек писательсем ертсе пыракан литература ренессансне тӳссе ирттернӗ. Ҫак тапхӑрта якутла кӑларнӑ кӗнекесен шучӗ ҫивӗччӗн ӳсрӗ, ҫавӑн пекех правительствӑпа административлӑ документсенче ҫак чӗлхепе усӑ курни те ӳсрӗ.
Паян якут чӗлхи хӑй йӑтса ҫӳрекенсем хушшинче ҫӗнӗрен чӗрӗлсе тӑрасси пирки пӑшӑрханать, унта темиҫе ҫӗнӗ хаҫат-журнал пичетленсе тухать. Ҫавӑн пекех Раҫҫей тулашӗнче якут чӗлхине вӗренессипе кӑсӑкланать, мӗншӗн тесен темиҫе университет ку чӗлхепе курссем сӗнеҫҫӗ.

Якут чӗлхине аталантарас ӗҫе пысӑк тӳпе хывнӑ топ-5 ҫынна кам кӗрет?

1. Юрий Николаевич Винокуров-лингвист, историк тата филолог; 2. Степан Георгиевич Островский – якут поэчӗ, драматург, прозаик тата тӑлмачӑ; 3. Олег Михайлович Беляев – якут литературоведӗпе публицист; 4. Лилия Владимировна Багаутдинова – якут фольклорисчӗ; 5. Кулине Чӑрӑш Павлова-лексикограф тата диалектологи тӗпчевҫи.

Якут чӗлхи тытӑмӗ мӗнле йӗркеленнӗ?

Якут чӗлхи тӗрӗк чӗлхин ҫемйине тивет, вӑл ҫурҫӗрпе хӗвелтухӑҫ группӑн пӗр пайӗ пулса тӑрать. Ку агглютинативлӑ чӗлхе вӑл ҫӗнӗ пӗлтерӗшсемпе формӑсем тума пултаракан суффикссемпе усӑ курнине пӗлтерет. Якут чӗлхи пысӑк флексипе уйрӑлса тӑрать, ку вӑл сӑмахсем хӑйсен формине предложенире мӗнле усӑ курнине кура улӑштарнине пӗлтерет. Пурлӑх, местоименисем, паллӑ тата глаголсем вӗсен формине контекстран килет тесе палӑртма ыйтаҫҫӗ.

Якут чӗлхине тӗрӗс меслетпе мӗнле вӗренмелле?

1. Якут чӗлхи учебникӗн экземплярне е инструктор валли ертсе пымалли руководствӑна илӗр. Ҫак материалсенче илсе килнӗ уроксене туса хатӗрлени-чӗлхене лайӑхлатмалли чи лайӑх меслет.
2. Калаҫусемпе аудиторире практикӑра усӑ курӑр. Кирек мӗнле чӗлхене те вӗренмелли чи лайӑх меслет - ӑна май килнӗ таран ытларах практикацилемелле, ҫавӑнпа та хӑвӑрпа калаҫакан ҫынна тупма тӑрӑшӑр.
3. Якутла ҫырнӑ материала вуласа тухӑр. Ҫакӑ сире чӗлхе структурипе грамматикине ӑнланма пулӑшӗ.
4. Якутсен культурипе тата историйӗпе паллашӑр. Эсир ҫынсем ҫинчен тата вӗсен пурнӑҫӗ ҫинчен ытларах пӗлсен, ҫакӑ сире чӗлхене лайӑхрах ӑнланма пулӑшӗ.
5. Пӑхӑр та итлӗр якутски МИХӖСЕМ. Ҫак чӗлхепе усӑ курма пултаракан радиопрограммӑсемпе телешоусемсӗр пуҫне онлайн-ресурссем те нумай.
6. Якутие Кайса Килӗр. Регионта вӑхӑт ирттернӗ хыҫҫӑн эсир чӗлхене кӗрсе чӗлхе йӑтса ҫӳрекенсемпе калаҫма май илетӗр.

Индонезилле куҫару: Пурне Те Ҫавӑрса Илекен руководство

Индонези чӗлхи хальхи тӗнчери коммуникацин тӗп меслечӗ шутланать, ӑна йӑтса ҫӳрекенсем 237 миллион ытла шутланаҫҫӗ. Ҫапла вара индонези куҫарӑвӗн пулӑшӑвӗсем компанисен те, тӗнчери чи пысӑк экономикӑсенчен пӗрин чӗлхине хӑйсен контентне куҫарас текенсен те пысӑк ыйтупа усӑ кураҫҫӗ. Ҫак пӗтӗмӗшле руководствӑра эпир индонези куҫарӑвӗ ҫинчен мӗн пӗлмеллине пурне те пӑхса тухӑпӑр, диалектсенче каланӑ тӑрӑх, индонези тӑлмачӗсемпе ӗҫлеме чи лайӑх практикӑччен.

Пӗрремӗшӗнчен, индонези чӗлхин тӗрлӗ диалекчӗсене ӑнланни кирлӗ. Бахасӑн индонези чӗлхи правительство тата вӗренӳ сферинче усӑ куракан официаллӑ чӗлхе шутланать пулин те регионти ытти ҫынсем калакан нумай диалект пур. Сӑмахран, яванский индонезире сарӑлнӑ чӗлхе шутланать, унпа халӑхӑн виҫӗ пайӗнчен виҫӗ пайне яхӑн усӑ кураҫҫӗ, ҫав вӑхӑтрах арча ҫинче 17% яхӑн калаҫаҫҫӗ. Ытти регионти чӗлхесене бетави, мадурезе, минангкабау тата ачех чӗлхисем кӗртеҫҫӗ.

Индонези чӗлхинчен тӑлмача шыранӑ чухне эсир усӑ куракан сервис сире конкретлӑ диалектпа паллашнине пӗлни кирлӗ. Ку сирӗн куҫару тӗрӗс пуласса, ӑнланманни патне илсе ҫитерес ҫуккине шантарма пулӑшӗ. Унсӑр пуҫне куҫарусен професси бюровӗнче тӗрлӗ регионти диалектсенче специализациленекен тӑлмачсем пур, ҫавӑнпа та эсир хӑвӑр проект валли юрӑхлӑ тӑлмач тупнине ӗненӗр.

Индонезирен килнӗ квалификациллӗ тӑлмача тупсанах, сирӗн куҫару пулӑшӑвӗсенчен мӗн май килнӗ таран каялла илес тесен, темиҫе рекомендацие пӑхӑнмалла. Чи малтан, тӑлмача хӑвӑр проект ҫинчен тӗплӗ информаци парӑр,пуҫламӑш материал, эсир усӑ курма пултаракан кирек мӗнле конкретлӑ терминологи тата сирӗн тӗллевлӗ аудитори. Куҫарӑвӑн культура уйрӑмлӑхӗсене сире тӗплӗ тата тивӗҫлӗ уйрӑмлӑхсем парас тесе, опытлӑ тӑлмач ҫак информаципе ӗҫлеме пултарать.

Ҫакна асра тытмалла тата тепӗр пысӑк практика - сирӗн тӑлмачӑра хӑвӑр ӗҫе пурнӑҫлама ҫителӗклӗ вӑхӑт парасси. Тӑлмачӑн пуҫламӑш материала вуласа тӗпчеме, ҫавӑн пекех куҫарӑва пӑхса тухма вӑхӑт ҫителӗклӗ памалла. Эсир вӗсене васкатӑр пулсан, сирӗн куҫарусем инкек курма пултараҫҫӗ.

Юлашкинчен, кӑларас умӗн куҫарӑва тӗрӗслени яланах усӑллӑ. Опытлӑ иккӗмӗш мӑшӑр куҫ кирек мӗнле опытсене те е вӗсем сарӑличчен вӑй-хӑват енчен йӑнӑшсем пуррине те ӑнланса илме пултарать.

Ҫак ӗҫсене пурнӑҫланӑ хыҫҫӑн эсир индонези чӗлхине куҫарни тӗрӗс те культура йӑли-йӗркисем пулнине ӗненме пултаратӑр. Тӗрӗс тӑлмачӑпа эсир индонези чӗлхеллӗ тӗнчепе шанчӑклӑн хутшӑнма пултаратӑр. Ӑнӑҫу!

Хӑш ҫӗршывсенче индонези чӗлхипе калаҫаҫҫӗ?

Индонези индонезийӗн официаллӑ чӗлхи пулса тӑрать, ун ҫинче те Тухӑҫ Тиморта тата Малайзин хӑш-пӗр пайӗсенче калаҫаҫҫӗ.

Индонези чӗлхин историйӗ мӗнле?

Bahasa Indonesia пекех паллӑ индонези чӗлхи Индонезин официаллӑ чӗлхи пулса тӑрать те хӑйӗн тымарӗсемпе малай чӗлхин кивӗ формине кӗрсе каять. Малай чӗлхипе, авалхи халай чӗлхипе, Пирӗн эрӑри 7 ӗмӗртен пуҫласа Малай архипелагӗн чылай пайӗнче усӑ курнӑ. Вӑхӑт иртнӗҫемӗн ислам суту-илӗвӗ тата сарӑлни чӗлхене малалла витӗм кӳчӗ, юлашкинчен вӑл малай чӗлхипе диалектсем нумаййи ҫине пайланчӗ. 19-мӗш ӗмӗрте голландири колонизаторсем ҫак чӗлхене малази чӗлхипе пӗлекен нумай сӑмахсене кӗртнӗ. Юлашкинчен, 20-мӗш ӗмӗрте, ҫак чӗлхе малалла эволюциленӗ, вӑл хальхи индонези чӗлхи пулса тӑнӑ. Ку чӗлхене индонези нацийӗн официаллӑ чӗлхи 1945 ҫулта независимость ҫӗршывӗ тупӑннӑ хыҫҫӑн пӗлтернӗ, ҫавӑнтанпа вара чӗлхе малалла аталаннӑ, ҫӗнӗ лексикӑпа вариантсене ӗҫе кӗртнӗ.

Индонези чӗлхине вӗренес ӗҫе пысӑк тӳпе хывнӑ топ-5 ҫынна кам кӗрет?

1. Амир Шарифуддин (1861-1916): Ӑна "индонези литературин Ашшӗ" тесе паллӑ пулнӑ, вӑл шутра "Рангая Пуйси дан Проза" ятлӑ темиҫе чаплӑ произведени ҫырнӑ (сӑвӑсен Тата проза прозин Вӑчӑри).
2. Мас Соеварди Серджанингр (1903-1959) савӑннӑ: вӑл хальхи индонези чӗлхине никӗслекен шутланать, индонези чӗлхин словарьне тӑвассишӗн яваплӑ.
3. Анант Торер промоедьи (1925-2006): Торер индонези писателӗ тата историк пулнӑ, вӑл индонези чӗлхипе те, голланди чӗлхипе те нумай кӗнеке ҫырнӑ. Ҫавӑн пекех вӑл индонези чӗлхипе ҫырнӑ ҫырӑвӑн хальхи стильне туса хатӗрлеме пулӑшнӑ.
4. Мохаммад Ямин (1903-1962): Вӑл Индонези политикӗ тата писателӗ пулнӑ, Вӑл Индонези Республикинче пысӑк вырӑн йышӑнса тӑнӑ. Вӑл та пӗр наци чӗлхине йӗркелеме пулӑшса чӗлхе реформи ҫинчен нумай ҫырнӑ.
5. Эмха Айнун Наджиб (1937-Мӗш): "Гас Мус" пекех паллӑ поэт тата эссеист, индонези литературине аталантарасси ҫинчен нумай ҫырнӑскер. Унӑн ӗҫӗсем час-часах вӗсен кулӑшла тата философилле курӑмӗсемшӗн мухтаҫҫӗ.

Индонези чӗлхин тытӑмӗ мӗнле йӗркеленнӗ?

Индонези чӗлхи тытӑмӗ австронези чӗлхин тытӑмӗ ҫинче никӗсленнӗ, вӑл малайпа полинези чӗлхин пысӑкрах ушкӑнӗн турачӗ пулса тӑрать. Ку вӑл ахаль синтаксиспа тата грамматика правилисен пысӑках мар йышӗпе ҫыхӑннӑ субъект-глагол-объект чӗлхи. Сӑмахсенчен нумайӑшӗ тайӑлмаҫҫӗ, глаголсен вӑхӑтне пулӑшу глаголӗсем пулӑшнипе палӑртаҫҫӗ. Индонези те агглютинативлӑ чӗлхе пулса тӑрать, унта сӑмахӑн тӗрлӗ пайӗсем ҫумне суффикссемпе приставкӑсем нумай хушаҫҫӗ. Ку чӗлхе генеральнӑй уйрӑмлӑхсем ҫук тата виҫӗ тӗп формӑллӑ.

Индонези чӗлхине тӗрӗс меслетпе мӗнле вӗренмелле?

1. Индонези чӗлхин лайӑх учебникне илӗр те ӑна тӗплӗн вӗренӗр. Хӑвӑрӑн словарь запасӗнче, глаголсен произведенийӗсенче тата сӑпайлӑхӗнче усӑ курӑр.
2. Май килнӗ таран индонези чӗлхипе занятисене ҫӳрӗр. Ҫакӑ сире тӗрӗс грамматикӑпа произведенисене вӗренме, ҫавӑн пекех чӗлхе носителӗсемпе калаҫнӑ чухне усӑ курма май пама пултарать.
3. Чӗлхене лайӑхрах вӗренес тесе, индонези фильмӗсене е телешоуна пӑхӑр.
4. Индонези музыкипе подкастисене итлӗр. Ҫакна хамӑр килтен тухмасӑрах тума пулать, эсир чӗлхепе лайӑхрах паллашӑр.
5. Индонези чӗлхипе кӗнекесем вулӑр. Ку вӑл вуласа тухнине лайӑхлатмалли тата словарьсен запасне анлӑлатмалли питӗ лайӑх меслет.
6. Индонези чӗлхипе ҫӳрекенсемпе калаҫнӑ чухне усӑ курӑр. Май пулсан, индонезие кайӑр, интереслӗ опыт илме тата чӗлхе йӑтса ҫӳрекенсемпе усӑ курма май тупӑр.
7. Вӑхӑтран вӑхӑта перерыв тӑвӑр. Кирек мӗнле чӗлхене те вӗренни ывӑнтарма пултарать, ҫавӑнпа та хӑвӑра кирлӗ чухне тӑхтав тӑвӑр, вӗренӳ вӑхӑтӗнче киленӳ илме ан манӑр!