Якутла Шведла Куҫар

Якутски - Тӗрӗк чӗлхи, Унта Российӑн ҫурҫӗр-хӗвелтухӑҫӗнче ҫур миллион ытла ҫын калаҫать. Чӗлхе нумай пулмасть официаллӑ йышӑну илнӗ пирки якутскинчен куҫару пулӑшӑвӗпе ҫыхӑннӑ чылай ыйту пур. Ҫак статьяра эпир якутла куҫарнин пӗлтерӗшне тата унран та пӑхса тухӑпӑр, ҫавӑн пекех ҫак процеспа ҫыхӑннӑ ыйтусене сӳтсе явӑпӑр.

Якут чӗлхипе Российӑра ҫеҫ мар, Монголи, Китай тата Казахстан пек ҫӗршывсенче те калаҫаҫҫӗ. Ҫакӑ тӗнчери лару-тӑру якутла, ҫавӑн пекех ҫӗршывра та куҫарас ӗҫре кирлӗ пулнине пӗлтерет. Якутла куҫарас тӗп тӗллевӗ-тӗп халӑхсен тата ытти интересленнӗ енсен пӗр-пӗринпе хутшӑнассине ҫӑмӑллатас тесе чӗлхе пробелисене туллин пурнӑҫласси. Куҫарусем те ҫавӑн пекех массӑллӑ информаци тата культура хатӗрӗсемпе ҫыхӑннӑ юридически документсем, дипломати килӗшӗвӗсем, вӗренӳ материалӗсем, материалсем тата ытти документсем валли кирлӗ.

Ӗҫ якут чӗлхипе унран та куҫарас тесен хӑш-пӗр паха проблемӑсене асра тытмалла. Пӗрремӗшӗнчен, произведени проблеми пур. Якут чӗлхинче калаҫакан регионти диалекта пӑхӑнса сӑмахсен каларӑшӗнче уйрӑмлӑх пур. Ҫапла вара куҫаруҫӑсен ҫак регионти вариацисемпе паллашмалла, тӗп-тӗрӗс тивӗҫтермелле. Тата тепӗр проблема пулса тӑрать: чылай сӑмахсем хӑйсем усӑ куракан контект тӑрӑх темиҫе пӗлтерӗшлӗ. Ҫакӑ тӑлмачсене сӑмахӑн е пуплевӗн пӗлтерӗшне тӗрӗс палӑртма йывӑрлатать, ҫакӑ вара пушшех те кирлӗ ӗҫ тӑвать.

Якут чӗлхине тата унран куҫарнипе ҫыхӑннӑ йывӑрлӑхсене пӑхмасӑрах ҫак процесс пӗлтерӗшне йышӑнмалла. Якут чӗлхи хӑйӗн сӑмахне малалла тӑснӑ май якутла та, унран та куҫарусен пахалӑхне тата тӗрӗслӗхне пысӑкрах пахалӑхпа тивӗҫтересси пысӑк пӗлтерӗшлӗ пулса пырать. Культура хушшинчи ӑнӑҫлӑ диалогпа ҫыхӑнусене, уйрӑмах тӗп обществӑсен хушшинче, культура час-часах маргинализациленекен тӗп хутшӑнусене аталантарма пахалӑхлӑ куҫарусем пурнӑҫри пӗлтерӗшлӗ.

Хӑш ҫӗршывсенче якутла калаҫаҫҫӗ?

Якутла российӑра, Китайра тата Монголире калаҫаҫҫӗ.

Якут чӗлхин историйӗ мӗнле?

Якут чӗлхи - тӗрӗк чӗлхи, вӑл каспи чӗлхин ҫурҫӗр-хӗвеланӑҫ чӗлхисен ушкӑнӗпе ҫыхӑнса тӑрать. Ун ҫинче Саха Республикинче 500 000 яхӑн ҫын, Пуринчен ытла Лена шывӗпе унӑн юпписен бассейнӗнче калаҫаҫҫӗ. Якут чӗлхи литература историйӗ пуян, вӑл 14 ӗмӗр варринчи пӗрремӗш ҫыру литературине тухать. Якут литератури Ҫывӑх Хӗвелтухӑҫӗнчен Тата Вӑтаҫӗр Азирен суфи поэчӗсен, ҫавӑн пекех император Российинчи вырӑс писателӗсемпе авторӗсен пултарулӑхне вӑйлӑ витӗм кӳнӗ. Якут чӗлхинчи чи малтанхи ҫырусенче тӗн тексчӗсем пулнӑ, Коранпа Зулайх ҫинчен калакан легендӑри сыпӑксен куҫарӑвӗсене те кӗртнӗ.
Якутла ҫырнӑ малтанхи хайлавсем 19 ӗмӗр вӗҫӗнче пичетленсе тухнӑ: якут халӑхӗн кулленхи пурнӑҫӗ ҫинчен калакан сӑвӑсем, калавсемпе романсем. Якут писателӗсем те хӑйсен произведенийӗсенче колониализмпа кӗрешни, ҫӗпӗрти йӑлана кӗнӗ культура пӗлтерӗшне тата регионти пусмӑрти халӑхсен йывӑр лару-тӑрӑвне тӗпчеме пуҫланӑ. 1920-1930 ҫулсенче Якут чӗлхи Юрий Чегерев, Анатолий Каюов, Геннадий Титов тата Иван Тазетдинов пек писательсем ертсе пыракан литература ренессансне тӳссе ирттернӗ. Ҫак тапхӑрта якутла кӑларнӑ кӗнекесен шучӗ ҫивӗччӗн ӳсрӗ, ҫавӑн пекех правительствӑпа административлӑ документсенче ҫак чӗлхепе усӑ курни те ӳсрӗ.
Паян якут чӗлхи хӑй йӑтса ҫӳрекенсем хушшинче ҫӗнӗрен чӗрӗлсе тӑрасси пирки пӑшӑрханать, унта темиҫе ҫӗнӗ хаҫат-журнал пичетленсе тухать. Ҫавӑн пекех Раҫҫей тулашӗнче якут чӗлхине вӗренессипе кӑсӑкланать, мӗншӗн тесен темиҫе университет ку чӗлхепе курссем сӗнеҫҫӗ.

Якут чӗлхине аталантарас ӗҫе пысӑк тӳпе хывнӑ топ-5 ҫынна кам кӗрет?

1. Юрий Николаевич Винокуров-лингвист, историк тата филолог; 2. Степан Георгиевич Островский – якут поэчӗ, драматург, прозаик тата тӑлмачӑ; 3. Олег Михайлович Беляев – якут литературоведӗпе публицист; 4. Лилия Владимировна Багаутдинова – якут фольклорисчӗ; 5. Кулине Чӑрӑш Павлова-лексикограф тата диалектологи тӗпчевҫи.

Якут чӗлхи тытӑмӗ мӗнле йӗркеленнӗ?

Якут чӗлхи тӗрӗк чӗлхин ҫемйине тивет, вӑл ҫурҫӗрпе хӗвелтухӑҫ группӑн пӗр пайӗ пулса тӑрать. Ку агглютинативлӑ чӗлхе вӑл ҫӗнӗ пӗлтерӗшсемпе формӑсем тума пултаракан суффикссемпе усӑ курнине пӗлтерет. Якут чӗлхи пысӑк флексипе уйрӑлса тӑрать, ку вӑл сӑмахсем хӑйсен формине предложенире мӗнле усӑ курнине кура улӑштарнине пӗлтерет. Пурлӑх, местоименисем, паллӑ тата глаголсем вӗсен формине контекстран килет тесе палӑртма ыйтаҫҫӗ.

Якут чӗлхине тӗрӗс меслетпе мӗнле вӗренмелле?

1. Якут чӗлхи учебникӗн экземплярне е инструктор валли ертсе пымалли руководствӑна илӗр. Ҫак материалсенче илсе килнӗ уроксене туса хатӗрлени-чӗлхене лайӑхлатмалли чи лайӑх меслет.
2. Калаҫусемпе аудиторире практикӑра усӑ курӑр. Кирек мӗнле чӗлхене те вӗренмелли чи лайӑх меслет - ӑна май килнӗ таран ытларах практикацилемелле, ҫавӑнпа та хӑвӑрпа калаҫакан ҫынна тупма тӑрӑшӑр.
3. Якутла ҫырнӑ материала вуласа тухӑр. Ҫакӑ сире чӗлхе структурипе грамматикине ӑнланма пулӑшӗ.
4. Якутсен культурипе тата историйӗпе паллашӑр. Эсир ҫынсем ҫинчен тата вӗсен пурнӑҫӗ ҫинчен ытларах пӗлсен, ҫакӑ сире чӗлхене лайӑхрах ӑнланма пулӑшӗ.
5. Пӑхӑр та итлӗр якутски МИХӖСЕМ. Ҫак чӗлхепе усӑ курма пултаракан радиопрограммӑсемпе телешоусемсӗр пуҫне онлайн-ресурссем те нумай.
6. Якутие Кайса Килӗр. Регионта вӑхӑт ирттернӗ хыҫҫӑн эсир чӗлхене кӗрсе чӗлхе йӑтса ҫӳрекенсемпе калаҫма май илетӗр.

Шведла тӗп-тӗрӗс куҫарас кӑмӑл нихҫан та ҫакӑн пек ҫивӗч пулман. Нумай нациллӗ бизнесран пуҫласа патшалӑх учрежденийӗсем таран ҫӗршыв чӗлхипе культура ӑнланӑвӗ пысӑклансах пырать. Швеци тӗнчери бизнеспа политикӑра пысӑк вӑйӑ пулса тӑнӑран швед чӗлхинчен куҫарнӑ куҫарусем ӑна ытларах та ытларах кирлӗ пулаҫҫӗ.

Шведла-германи чӗлхи, дани, норвеж тата исланди чӗлхисем пек скандинавла чӗлхесемпе нумай ҫыхӑнса тӑраканскер. Вӑл Ҫавӑн пекех Скандинавире, финсемпе акӑлчан чӗлхисем хыҫҫӑн сарӑлнӑ чӗлхесенчен пӗри. Шведсен чӗлхи Швецин, ҫавӑн пекех Финляндин Тата Аланд утравӗсен официаллӑ чӗлхи пулса тӑрать. Скандинав регион тулашӗнче Те Ун ҫинче Эстонири пысӑках мар халӑх калаҫать.

Документсене шведла акӑлчанла куҫарас текенсене швед чӗлхипе ҫӳрекен тӑлмача улӑштармаҫҫӗ. Швед чӗлхине тӑван чӗлхепе пӗлекен тӑлмач тӗрлӗ регионсенче тата ӳсӗмри ушкӑнсенче чӗлхене, унӑн нюансӗсемпе вариацийӗсене тарӑн ӑнланӗ. Акӑ мӗншӗн кирлӗ квалификациллӗ тата опытлӑ тӑлмача тупмалла.

Тӑлмача тара тытнӑ чухне вӑл ҫак ӗҫе пурнӑҫлама квалификациленнине тата сертификациленнине ӗненмелле. Куҫару службисен проектпа тӳлевсӗр сӗнӳ памалла тата хӑйсен веб-сайтӗнче хӑйсен квалификацине тата опытне кӑтартмалла. Эсир те профессионалпа ӗҫленине пӗлес тесе малтанхи клиентсенчен рекомендаци ыйтма пултаратӑр.

Ӗҫ шведла куҫарма тытӑнсан тӗп вырӑн йышӑнать. Ҫавӑн пекех сирӗн хӑвӑр куҫарса памалли документӑн конкретлӑ типӗпе ӗҫлекен опытлӑ ҫынна шырас пулать. Сӑмахран,сирӗн юридически документа куҫармалла пулсан, юридически терминологипе ӗҫлемелли тӑлмача шырамалла.

Шута илекен урӑх куҫару анспекчӗсем документ форматне тата проектӑн вӑхӑтлӑх рамкисене кӗртеҫҫӗ. Тӑлмачӑран кирек мӗнле пулсан та малтанах ыйтӑр: унӑн мӗнле те пулин уйрӑм кӑмӑл, сӑмахран, форматировани тума е чӗлхене ытларах хисеплеме хушакан требованисем пур-и?

Шведла куҫарас текенсемшӗн квалификациллӗ, опытлӑ тӑлмач тупмалла, вӑл результатсене тӗп-тӗрӗс тивӗҫтерме пултарать. Предприятин шанчӑклӑ тӑлмачи пулӑшнипе уйрӑм ҫынсем хӑйсен докуменчӗсене тӗп-тӗрӗс те профессилле куҫарасса шанма пултараҫҫӗ.

Хӑш ҫӗршывсенче шведла калаҫаҫҫӗ?

Шведла ытларах Швецире тата Финляндин хӑш-пӗр пайӗсенче калаҫаҫҫӗ. Ун ҫинче Ҫавӑн пекех Эстонире, Латвире, Норвегире, Данире, Исландире Тата Германин хӑш-пӗр пайӗсенче, ҫавӑн пекех Ҫурҫӗр Америкӑра, Австралинче тата тӗнчери ытти пайсенче шведсен диаспорӗн общинисенче калаҫаҫҫӗ.

Швед чӗлхин историйӗ мӗнле?

Швед чӗлхи пуян та тӗрлӗ историллӗ. Швед чӗлхи ҫинчен чи ир ҫырса пынисем 8 ӗмӗре кӗреҫҫӗ, ун чухне вӗсене хӗвелтухӑҫ Швеципе Балтика регионӗнчи швед чӗлхеллӗ халӑх усӑ курнӑ. Ӗмӗр-ӗмӗрех швед чӗлхи авалхи кандинав, пӗтӗмӗшле германи чӗлхинчен викингов эволюциленӗ. Швед чӗлхипе асӑнни 12 ӗмӗре кӗрет, ун чухне старошведский юридически кодекссемпе тата тӗн тексчӗсен куҫарӑвӗсенче усӑ курнӑ. 16-мӗш ӗмӗрте шведсен официаллӑ чӗлхи Швеципе Финляндин официаллӑ чӗлхи пулса Тӑнӑ та Скандинав ҫурутравӗ ҫинче, риксвенск е шведсен стандартлӑ чӗлхипе паллӑ пулса, анлӑ сарӑлнӑ. 18 ӗмӗр тӗлне вӑл Ҫурҫӗр Европӑри лингва франк пек сарӑлнӑ, ҫавӑн пекех литературӑра, уйрӑмах юрату романӗсенче тата поэзисенче усӑ курнӑ. Паян шведла Швецире, Финляндире тата Аланд утравӗсенче 10 миллиона яхӑн ҫын калаҫать. Ку та европӑри союзӑн официаллӑ чӗлхисенчен пӗри.

Швед чӗлхине вӗренес ӗҫе пысӑк тӳпе хывнӑ топ-5 ҫынна кам кӗрет?

1. Густав Васа (1496-1560) – хальхи Швецие Никӗслекен Анлӑ паллӑ ҫын, вӑл правительствӑн официаллӑ чӗлхисенчен пӗри пулса швед чӗлхине хута янӑшӑн тата халӑх хушшинче ҫак чӗлхепе усӑ курассишӗн яваплӑ пулнӑ.
2. Эрик XIV (1533-1577) – Вӑл шведсен грамматикипе синтаксисне стандартизациленӗ, шведсен хӑйне евӗрлӗ литературине аталантарма пулӑшнӑ, швецире хутла пӗлӳ сарма пулӑшнӑ.
3. III Юхан (1568-1625) – Швед чӗлхи швеци официаллӑ чӗлхипе пулнӑшӑн, ҫавӑн пекех шведсен шкулӗсен вӗренӳ программинче унӑн вырӑнне ҫирӗплетсе лартнӑшӑн Чылай ответлӑ Пулнӑ.
4. Карл Линней (1707-1778) - ӳсентӑрансемпе чӗрчунсене классификацилемелли системӑна туса хатӗрленӗ, вӑл Линней тытӑмӗн никӗсне хывнӑ, Вӑл Паян кунчченех анлӑн усӑ курать. Ун ҫумне тата шведла нумай-нумай чаплӑ сӑмахсем хушса ҫыраҫҫӗ.
5. Август Стриндберг (1849-1912) - паллӑ автор, вӑл хальхи швед литературин пионерӗсенчен пӗри пулнӑ, шведсен архаикӑлла сӑмахӗсемпе ҫаврӑнӑшӗсене ансат чӗлхе майлӑ кӗскетес тӗлӗшпе ӗҫленӗ.

Швед чӗлхи тытӑмӗ мӗнле йӗркеленнӗ?

Швед чӗлхи - индоевропӑри чӗлхе ҫемйине кӗрекен ҫурҫӗр германи чӗлхи. Вӑл норвегипе дани чӗлхисемпе тачӑ ҫыхӑннӑ, акӑлчан чӗлхипе тата нимӗҫ чӗлхипе тата ытларах ҫыхӑннӑ. Чӗлхе тытӑмӗ субъект-глагол-объект сӑмахӗсен йӗркипе никӗсленнӗ, унта икӗ йӑх (вӑтам тата нациллӗ) тата пурлӑх (менельник, ашшӗ-амӑшӗ тата сӗнӳ) пур. Швед чӗлхи Те V2-мӗш сӑмахсен йӗркипе усӑ курать, ку глагол тӗп предложенире яланах иккӗмӗш позицие тухнине пӗлтерет.

Швед чӗлхине тӗрӗс меслетпе мӗнле вӗренмелле?

1. Шведла лайӑх словарь тата калаҫу илӗр. Швед чӗлхипе лексикӑпа тата обществӑпа усӑ куракан сӑмахсемпе паллашни чӗлхене вӗренессине ҫӑмӑллатать.
2. Шведсен музыкине итлӗр те шведсен фильмӗсене пӑхӑр. Ҫакӑ аудиторин тата калаҫӑвӑн хӑнӑхӑвӗсене лайӑхлатма пулӑшӗ.
3. Пуҫлакансем валли швед чӗлхин курсне вӗренӗр. Опытлӑ преподаватель вӗрентни сире чӗлхине тӗрӗс вӗрентме, ҫавӑн пекех чӗлхе носителӗсемпе усӑ курма май парать.
4. Duolingo Е Babbel пек онлайн-ресурспа усӑ курӑр. Ҫак сайтсем калаҫура, ҫырура тата аудиторире швед чӗлхипе усӑ курма пултаракан интереслӗ уроксене сӗнеҫҫӗ.
5. Кампа та пулин усӑ курма май пуррине тупӑр. Шведла хӑйӗн тусӗпе е ун ҫинче калаҫакан ҫемье членӗпе калаҫӑр, е сире практикацилеме пулӑшакан онлайн чӗлхе йӑтса ҫӳрекен ҫынна тупӑр.
6. Швецие Кайса Килӗр. Швецие кайса чӗлхене вӗренӗр. Ҫакӑ сире хӑвӑр мӗн вӗреннине активлӑн усӑ курма тата вырӑнти диалектпа тата акцентсемпе паллашма май парать.