Якутла Каталон Куҫар

Якутски - Тӗрӗк чӗлхи, Унта Российӑн ҫурҫӗр-хӗвелтухӑҫӗнче ҫур миллион ытла ҫын калаҫать. Чӗлхе нумай пулмасть официаллӑ йышӑну илнӗ пирки якутскинчен куҫару пулӑшӑвӗпе ҫыхӑннӑ чылай ыйту пур. Ҫак статьяра эпир якутла куҫарнин пӗлтерӗшне тата унран та пӑхса тухӑпӑр, ҫавӑн пекех ҫак процеспа ҫыхӑннӑ ыйтусене сӳтсе явӑпӑр.

Якут чӗлхипе Российӑра ҫеҫ мар, Монголи, Китай тата Казахстан пек ҫӗршывсенче те калаҫаҫҫӗ. Ҫакӑ тӗнчери лару-тӑру якутла, ҫавӑн пекех ҫӗршывра та куҫарас ӗҫре кирлӗ пулнине пӗлтерет. Якутла куҫарас тӗп тӗллевӗ-тӗп халӑхсен тата ытти интересленнӗ енсен пӗр-пӗринпе хутшӑнассине ҫӑмӑллатас тесе чӗлхе пробелисене туллин пурнӑҫласси. Куҫарусем те ҫавӑн пекех массӑллӑ информаци тата культура хатӗрӗсемпе ҫыхӑннӑ юридически документсем, дипломати килӗшӗвӗсем, вӗренӳ материалӗсем, материалсем тата ытти документсем валли кирлӗ.

Ӗҫ якут чӗлхипе унран та куҫарас тесен хӑш-пӗр паха проблемӑсене асра тытмалла. Пӗрремӗшӗнчен, произведени проблеми пур. Якут чӗлхинче калаҫакан регионти диалекта пӑхӑнса сӑмахсен каларӑшӗнче уйрӑмлӑх пур. Ҫапла вара куҫаруҫӑсен ҫак регионти вариацисемпе паллашмалла, тӗп-тӗрӗс тивӗҫтермелле. Тата тепӗр проблема пулса тӑрать: чылай сӑмахсем хӑйсем усӑ куракан контект тӑрӑх темиҫе пӗлтерӗшлӗ. Ҫакӑ тӑлмачсене сӑмахӑн е пуплевӗн пӗлтерӗшне тӗрӗс палӑртма йывӑрлатать, ҫакӑ вара пушшех те кирлӗ ӗҫ тӑвать.

Якут чӗлхине тата унран куҫарнипе ҫыхӑннӑ йывӑрлӑхсене пӑхмасӑрах ҫак процесс пӗлтерӗшне йышӑнмалла. Якут чӗлхи хӑйӗн сӑмахне малалла тӑснӑ май якутла та, унран та куҫарусен пахалӑхне тата тӗрӗслӗхне пысӑкрах пахалӑхпа тивӗҫтересси пысӑк пӗлтерӗшлӗ пулса пырать. Культура хушшинчи ӑнӑҫлӑ диалогпа ҫыхӑнусене, уйрӑмах тӗп обществӑсен хушшинче, культура час-часах маргинализациленекен тӗп хутшӑнусене аталантарма пахалӑхлӑ куҫарусем пурнӑҫри пӗлтерӗшлӗ.

Хӑш ҫӗршывсенче якутла калаҫаҫҫӗ?

Якутла российӑра, Китайра тата Монголире калаҫаҫҫӗ.

Якут чӗлхин историйӗ мӗнле?

Якут чӗлхи - тӗрӗк чӗлхи, вӑл каспи чӗлхин ҫурҫӗр-хӗвеланӑҫ чӗлхисен ушкӑнӗпе ҫыхӑнса тӑрать. Ун ҫинче Саха Республикинче 500 000 яхӑн ҫын, Пуринчен ытла Лена шывӗпе унӑн юпписен бассейнӗнче калаҫаҫҫӗ. Якут чӗлхи литература историйӗ пуян, вӑл 14 ӗмӗр варринчи пӗрремӗш ҫыру литературине тухать. Якут литератури Ҫывӑх Хӗвелтухӑҫӗнчен Тата Вӑтаҫӗр Азирен суфи поэчӗсен, ҫавӑн пекех император Российинчи вырӑс писателӗсемпе авторӗсен пултарулӑхне вӑйлӑ витӗм кӳнӗ. Якут чӗлхинчи чи малтанхи ҫырусенче тӗн тексчӗсем пулнӑ, Коранпа Зулайх ҫинчен калакан легендӑри сыпӑксен куҫарӑвӗсене те кӗртнӗ.
Якутла ҫырнӑ малтанхи хайлавсем 19 ӗмӗр вӗҫӗнче пичетленсе тухнӑ: якут халӑхӗн кулленхи пурнӑҫӗ ҫинчен калакан сӑвӑсем, калавсемпе романсем. Якут писателӗсем те хӑйсен произведенийӗсенче колониализмпа кӗрешни, ҫӗпӗрти йӑлана кӗнӗ культура пӗлтерӗшне тата регионти пусмӑрти халӑхсен йывӑр лару-тӑрӑвне тӗпчеме пуҫланӑ. 1920-1930 ҫулсенче Якут чӗлхи Юрий Чегерев, Анатолий Каюов, Геннадий Титов тата Иван Тазетдинов пек писательсем ертсе пыракан литература ренессансне тӳссе ирттернӗ. Ҫак тапхӑрта якутла кӑларнӑ кӗнекесен шучӗ ҫивӗччӗн ӳсрӗ, ҫавӑн пекех правительствӑпа административлӑ документсенче ҫак чӗлхепе усӑ курни те ӳсрӗ.
Паян якут чӗлхи хӑй йӑтса ҫӳрекенсем хушшинче ҫӗнӗрен чӗрӗлсе тӑрасси пирки пӑшӑрханать, унта темиҫе ҫӗнӗ хаҫат-журнал пичетленсе тухать. Ҫавӑн пекех Раҫҫей тулашӗнче якут чӗлхине вӗренессипе кӑсӑкланать, мӗншӗн тесен темиҫе университет ку чӗлхепе курссем сӗнеҫҫӗ.

Якут чӗлхине аталантарас ӗҫе пысӑк тӳпе хывнӑ топ-5 ҫынна кам кӗрет?

1. Юрий Николаевич Винокуров-лингвист, историк тата филолог; 2. Степан Георгиевич Островский – якут поэчӗ, драматург, прозаик тата тӑлмачӑ; 3. Олег Михайлович Беляев – якут литературоведӗпе публицист; 4. Лилия Владимировна Багаутдинова – якут фольклорисчӗ; 5. Кулине Чӑрӑш Павлова-лексикограф тата диалектологи тӗпчевҫи.

Якут чӗлхи тытӑмӗ мӗнле йӗркеленнӗ?

Якут чӗлхи тӗрӗк чӗлхин ҫемйине тивет, вӑл ҫурҫӗрпе хӗвелтухӑҫ группӑн пӗр пайӗ пулса тӑрать. Ку агглютинативлӑ чӗлхе вӑл ҫӗнӗ пӗлтерӗшсемпе формӑсем тума пултаракан суффикссемпе усӑ курнине пӗлтерет. Якут чӗлхи пысӑк флексипе уйрӑлса тӑрать, ку вӑл сӑмахсем хӑйсен формине предложенире мӗнле усӑ курнине кура улӑштарнине пӗлтерет. Пурлӑх, местоименисем, паллӑ тата глаголсем вӗсен формине контекстран килет тесе палӑртма ыйтаҫҫӗ.

Якут чӗлхине тӗрӗс меслетпе мӗнле вӗренмелле?

1. Якут чӗлхи учебникӗн экземплярне е инструктор валли ертсе пымалли руководствӑна илӗр. Ҫак материалсенче илсе килнӗ уроксене туса хатӗрлени-чӗлхене лайӑхлатмалли чи лайӑх меслет.
2. Калаҫусемпе аудиторире практикӑра усӑ курӑр. Кирек мӗнле чӗлхене те вӗренмелли чи лайӑх меслет - ӑна май килнӗ таран ытларах практикацилемелле, ҫавӑнпа та хӑвӑрпа калаҫакан ҫынна тупма тӑрӑшӑр.
3. Якутла ҫырнӑ материала вуласа тухӑр. Ҫакӑ сире чӗлхе структурипе грамматикине ӑнланма пулӑшӗ.
4. Якутсен культурипе тата историйӗпе паллашӑр. Эсир ҫынсем ҫинчен тата вӗсен пурнӑҫӗ ҫинчен ытларах пӗлсен, ҫакӑ сире чӗлхене лайӑхрах ӑнланма пулӑшӗ.
5. Пӑхӑр та итлӗр якутски МИХӖСЕМ. Ҫак чӗлхепе усӑ курма пултаракан радиопрограммӑсемпе телешоусемсӗр пуҫне онлайн-ресурссем те нумай.
6. Якутие Кайса Килӗр. Регионта вӑхӑт ирттернӗ хыҫҫӑн эсир чӗлхене кӗрсе чӗлхе йӑтса ҫӳрекенсемпе калаҫма май илетӗр.

Каталан чӗлхи-роман чӗлхи, Унпа Ытларах Испанипе Андоррӑра, Ҫавӑн пекех Европӑри ытти регионсенче, Итали, Франци тата Мальта пек калаҫаҫҫӗ. Ку Регион Каталони Испанире официаллӑ чӗлхе, Ун тӑрӑх Валенсипе Балеар утравӗсем ҫинчи кӳршӗри регионсенче те калаҫаҫҫӗ. Хӑйӗн уйрӑм историне Пула, Испанири Ытти чӗлхесемпе пӗрпеклӗх нумай пулин те, Вӑл хӑйне уйрӑм чӗлхе шутланать, каталанскинчен европӑри ытти чӗлхесем ҫине куҫарнӑ чухне нюанссемпе ҫивӗчлӗхсем нумайӑшне ҫӑмӑлах ҫухатма пултараҫҫӗ.

Хӑйсен клиенчӗсемпе е каталан чӗлхипе калаҫакан сотрудникӗсемпе хутшӑнас текенсене тӑлмач пулӑшӑвӗ питӗ кирлӗ. Опытлӑ тата квалификациллӗ куҫаруҫӑсемпе, чӗлхепе ҫеҫ мар, конкретлӑ культурӑллӑ нюссемпе те паллашни кирлӗ. Юридически контрактсем пек документсене куҫарнӑ чухне ку уйрӑмах тӗрӗс. Кунсӑр пуҫне Европӑри союз законӗсем ЕС-ра пур официаллӑ чӗлхепе те усӑ курма пултараҫҫӗ, ҫавӑнпа та КАТАЛАНЛА куҫару ЕС-ра бизнес ертсе пыракан мӗнпур компание кирлӗ.

Ҫапла вара, онлайн-контент, веб-сайтсем, маркетинг кампанийӗсемпе социаллӑ сетьсенчи постсене каталон аудиторийӗ валли тӗп-тӗрӗс куҫармалла. Тӑлмачӑн професси пулӑшӑвӗ куҫару мӗнле те пулин йӑнӑшсӑр та, ҫавӑн пекех активлӑ тата тивӗҫлӗ культурӑллӑ пуласса шантарать.

Куҫару пулӑшӑвӗсене шыранӑ чухне асӑннӑ облаҫра пысӑк опытлӑ пулӑшу паракан ҫынна суйламалла. Вӗсен пӗлӗвӗпе опытне чӗлхепе, ҫавӑн пекех вӗсен методологийӗсене тӗрӗслӗр. Квалификациллӗ тата опытлӑ пулӑшу ӗҫӗсен хуралҫипе пӗрле ӗҫлени культура уйрӑмлӑхӗсене шута илсе куҫарӑва тӗп-тӗрӗс пурнӑҫлассине шантарать. Куҫару лайӑх служби те контента локализацилеме тата тӗллев аудиторийӗ валли унӑн актуаллӑхне тивӗҫтерме пулӑшӗ.

Юлашкинчен ҫакна палӑртмалла: куҫару професси пулӑшӑвӗ каталанла калаҫакан аудиторисемпе каталанла калаҫман аудиторисем хушшинче пурнӑҫри пӗлтерӗшлӗ ҫыхӑнӑва тивӗҫтерет. Хӑйсен ӗҫне пӗлекен опытлӑ тӑлмачсем компанисене тӗллевлӗ рыноксене тухма тата вӗсене интереслентерме, ҫавӑн пекех хӑйсен юридически обязательствисене пурнӑҫлама пултараҫҫӗ. Юлашкинчен, ҫӳлерех илсе килнӗ канашсене пӑхса тухӑҫлӑ та тӗрӗс куҫарӑва тивӗҫтерме пулӑшать.

Хӑш ҫӗршывсенче каталонла калаҫаҫҫӗ?

Каталан чӗлхипе Темиҫе ҫӗршывра испание, Андоррӑна тата Францие шута илсе калаҫаҫҫӗ. Валенсири пӗрлӗхӗн хӑш-пӗр пайӗсенче ӑна валенсири пекех пӗлеҫҫӗ. Унсӑр пуҫне Каталанскинче Сеуутпа Мелиль автономлӑ хулисенче, Ҫавӑн пекех Балеар утравӗсем ҫинче калаҫаҫҫӗ.

Каталан чӗлхин историйӗ мӗнле?

Каталан чӗлхи 10 ӗмӗре тухакан вӑрӑм та тӗрлӗ истори пур. Ку роман чӗлхи, вӑл латыньрен пулнине пӗлтерет, унӑн тымарӗсем Пиреней ҫурутравӗн ҫурҫӗр-хӗвелтухӑҫ пайне каяҫҫӗ. Каталанский арагон коронин чӗлхи пулнӑ, вӑл хальхи Францин, Италин тата Испанин 11-мӗшӗнчен пуҫласа 15-мӗш ӗмӗрччен пайӗсене хӑй ӑшне кӗртнӗ. Ҫак вӑхӑтра чӗлхе пӗтӗм регионӗпех кӑнтӑралла тата хӗвелтухӑҫнелле сарӑлнӑ.
Темиҫе ӗмӗр хушши каталан чӗлхи, француз, испани тата итали чӗлхисене шута илсе, ытти чӗлхесен вӑйлӑ витӗм кӳнӗ. Вӑтам ӗмӗрсенче Вӑл Майорка королевствӑн официаллӑ чӗлхи пулнӑ, Каталонипе Арагон дворӗсен чӗлхипе ытларах хисепленӗ. Ҫавӑн пекех Вӑл Валенсипе Балеар утравӗсем ҫинчи хӑш-пӗр районсенче те усӑ курнӑ. Ҫапла вара, вӑл ытти чӗлхе элеменчӗсене йышӑннӑ пулин те, чӗлхе хӑйӗн уйрӑмлӑхӗсене упраса хӑварма пултарнӑ.
18 ӗмӗрте, Бурбонсем региона хӑйсен тӗрӗслевне илсен, каталанские испани чӗлхипе улӑштарнӑ, ӑна регионӑн хӑш-пӗр пайӗсенче саккунсӑр тесе пӗлтернӗ. Ҫак чару 19 ӗмӗр ҫуррине ҫитиччен пулнӑ, ҫавӑнтанпа вара чӗлхе чапӗ ӳссех пынӑ. Хальхи вӑхӑтра ку чӗлхене Испанире те, Францире те официаллӑ тесе йышӑннӑ, юлашки вунӑ ҫул хушшинче вӑл чӗрӗлсе тӑнӑ тапхӑра тӳссе ирттернӗ.

Катал чӗлхине аталантарас ӗҫе пысӑк тӳпе хывнӑ топ-5 ҫынна кам кӗрет?

1. II Арагонский (1267-1327): вӑл каталанскине ытти диалектсемпе тата Пиреней ҫурутравӗнчи чӗлхесемпе пӗрлештернӗ, Ку чухнехи каталан чӗлхине кӑларнӑ.
2. Фабра помпее (1868-1948): "ку чухнехи каталан чӗлхин ашшӗ" Теекенскер, Фабрика паллӑ филолог пулнӑ, вӑл чӗлхе грамматикине стандартизациленӗ тата системӑланӑ.
3. Джоан Короминес (1893-1997): Короминес каталон чӗлхин тӗп словарьне ҫырнӑ, вӑл паян та кирлӗ справка кӑларӑмӗ пулса тӑрать.
4. Эсприу сальвадорӗ (1913-1985): Эсприу поэт, драматург тата эссеист пулнӑ, вӑл литературӑра каталан чӗлхине сарма пулӑшнӑ.
5. Габриэль Ферратер (1922-1972): Ферратер поэт тата эссеист пулнӑ, вӗсен юррисем каталон культурин культура пӗлтерӗшӗсем пулса тӑнӑ.

Катал чӗлхин структури мӗнле йӗркеленнӗ?

Катал чӗлхин тытӑмӗ SVO (Субъект-глагол-объект) сӑмахсен йӗркипе килӗшет. Ку синтетика чӗлхи, вӑл кашни сӑмах грамматика информацийӗн темиҫе фрагментне пама пултарнине пӗлтерет. Чӗлхе морфологийӗн тӗп уйрӑмлӑхӗсем ҫумне паллӑ ячӗсен ӑрӑвӗ, хисепӗ тата килӗшӗвӗ кӗреҫҫӗ. Глаголлӑ тӑватӑ предпряжени пур, вӗсем вербальнӑй парадигмӑсем, вӗсен шучӗ, анспекчӗ тата кӑмӑл-туйӑмӗ тӑрӑх пулса тӑраҫҫӗ. Ҫавӑн пекех тӗп классем те пур: вӗсене уҫӑмсӑррӑн та уҫӑмсӑррӑн палӑртаҫҫӗ. Уҫӑмлӑ артикльсем пур, ҫав вӑхӑтрах паллӑ мар чӗрчунсем ун пек тумаҫҫӗ.

Каталан чӗлхине тӗрӗс меслетпе мӗнле вӗренмелле?

1. Катал чӗлхин лайӑх учебникне е онлайн-курс - тупӑр-грамматикӑпа словарнӑй запас никӗсӗсене мӗн ҫавӑрса илнине, ҫавӑн пекех сире практикӑна кӗме пулӑшакан тӗслӗхсемпе упражненисене шырӑр.
2. Чӗлхе приложенийӗсемпе усӑ курӑр – duolingo каталан чӗлхине вӗренме сӗнекен Тата вӗренме пулӑшакан вӑйӑсемпе усӑ куракан Мобиль приложенийӗпе усӑ курӑр.
3. Каталон чӗлхипе фильмсене пӑхӑр – каталан чӗлхипе фильмсен Просмотрӗ - хӑлхана чӗлхепе паллаштарма питӗ лайӑх май.
4. Каталанла вулӑр – каталан чӗлхипе ҫырнӑ кӗнекесене, журналсене е хаҫатсене тупма хӑтланса пӑхӑр, эсир темиҫе страница ҫеҫ вулатӑр пулсан та, ку сире ҫӗнӗ сӑмахсемпе пуплевсене ӑнланма пулӑшать.
5. Чӗлхе йӑтса ҫӳрекенсене итлӗр – каталан чӗлхипе темӗн чухлӗ такан, радиопередачӑсем тата телепрограммӑсем тупма пулать, ҫавӑнпа та вӗсемпе усӑ курӑр.
6. Калаҫура практикӑра усӑ курӑр – кирек мӗнле чӗлхене те вӗренмелли Чи Лайӑх меслет - унпа чӑннипех усӑ курасси. Пӗтӗм тӗнчипе каталан чӗлхипе калаҫакан нумай хыпарсем пур, ҫавӑнпа та сире кампа та пулин усӑ курма май пуррине тупма ҫӑмӑл пулмалла!