Якутла Малайски Куҫар

Якутски - Тӗрӗк чӗлхи, Унта Российӑн ҫурҫӗр-хӗвелтухӑҫӗнче ҫур миллион ытла ҫын калаҫать. Чӗлхе нумай пулмасть официаллӑ йышӑну илнӗ пирки якутскинчен куҫару пулӑшӑвӗпе ҫыхӑннӑ чылай ыйту пур. Ҫак статьяра эпир якутла куҫарнин пӗлтерӗшне тата унран та пӑхса тухӑпӑр, ҫавӑн пекех ҫак процеспа ҫыхӑннӑ ыйтусене сӳтсе явӑпӑр.

Якут чӗлхипе Российӑра ҫеҫ мар, Монголи, Китай тата Казахстан пек ҫӗршывсенче те калаҫаҫҫӗ. Ҫакӑ тӗнчери лару-тӑру якутла, ҫавӑн пекех ҫӗршывра та куҫарас ӗҫре кирлӗ пулнине пӗлтерет. Якутла куҫарас тӗп тӗллевӗ-тӗп халӑхсен тата ытти интересленнӗ енсен пӗр-пӗринпе хутшӑнассине ҫӑмӑллатас тесе чӗлхе пробелисене туллин пурнӑҫласси. Куҫарусем те ҫавӑн пекех массӑллӑ информаци тата культура хатӗрӗсемпе ҫыхӑннӑ юридически документсем, дипломати килӗшӗвӗсем, вӗренӳ материалӗсем, материалсем тата ытти документсем валли кирлӗ.

Ӗҫ якут чӗлхипе унран та куҫарас тесен хӑш-пӗр паха проблемӑсене асра тытмалла. Пӗрремӗшӗнчен, произведени проблеми пур. Якут чӗлхинче калаҫакан регионти диалекта пӑхӑнса сӑмахсен каларӑшӗнче уйрӑмлӑх пур. Ҫапла вара куҫаруҫӑсен ҫак регионти вариацисемпе паллашмалла, тӗп-тӗрӗс тивӗҫтермелле. Тата тепӗр проблема пулса тӑрать: чылай сӑмахсем хӑйсем усӑ куракан контект тӑрӑх темиҫе пӗлтерӗшлӗ. Ҫакӑ тӑлмачсене сӑмахӑн е пуплевӗн пӗлтерӗшне тӗрӗс палӑртма йывӑрлатать, ҫакӑ вара пушшех те кирлӗ ӗҫ тӑвать.

Якут чӗлхине тата унран куҫарнипе ҫыхӑннӑ йывӑрлӑхсене пӑхмасӑрах ҫак процесс пӗлтерӗшне йышӑнмалла. Якут чӗлхи хӑйӗн сӑмахне малалла тӑснӑ май якутла та, унран та куҫарусен пахалӑхне тата тӗрӗслӗхне пысӑкрах пахалӑхпа тивӗҫтересси пысӑк пӗлтерӗшлӗ пулса пырать. Культура хушшинчи ӑнӑҫлӑ диалогпа ҫыхӑнусене, уйрӑмах тӗп обществӑсен хушшинче, культура час-часах маргинализациленекен тӗп хутшӑнусене аталантарма пахалӑхлӑ куҫарусем пурнӑҫри пӗлтерӗшлӗ.

Хӑш ҫӗршывсенче якутла калаҫаҫҫӗ?

Якутла российӑра, Китайра тата Монголире калаҫаҫҫӗ.

Якут чӗлхин историйӗ мӗнле?

Якут чӗлхи - тӗрӗк чӗлхи, вӑл каспи чӗлхин ҫурҫӗр-хӗвеланӑҫ чӗлхисен ушкӑнӗпе ҫыхӑнса тӑрать. Ун ҫинче Саха Республикинче 500 000 яхӑн ҫын, Пуринчен ытла Лена шывӗпе унӑн юпписен бассейнӗнче калаҫаҫҫӗ. Якут чӗлхи литература историйӗ пуян, вӑл 14 ӗмӗр варринчи пӗрремӗш ҫыру литературине тухать. Якут литератури Ҫывӑх Хӗвелтухӑҫӗнчен Тата Вӑтаҫӗр Азирен суфи поэчӗсен, ҫавӑн пекех император Российинчи вырӑс писателӗсемпе авторӗсен пултарулӑхне вӑйлӑ витӗм кӳнӗ. Якут чӗлхинчи чи малтанхи ҫырусенче тӗн тексчӗсем пулнӑ, Коранпа Зулайх ҫинчен калакан легендӑри сыпӑксен куҫарӑвӗсене те кӗртнӗ.
Якутла ҫырнӑ малтанхи хайлавсем 19 ӗмӗр вӗҫӗнче пичетленсе тухнӑ: якут халӑхӗн кулленхи пурнӑҫӗ ҫинчен калакан сӑвӑсем, калавсемпе романсем. Якут писателӗсем те хӑйсен произведенийӗсенче колониализмпа кӗрешни, ҫӗпӗрти йӑлана кӗнӗ культура пӗлтерӗшне тата регионти пусмӑрти халӑхсен йывӑр лару-тӑрӑвне тӗпчеме пуҫланӑ. 1920-1930 ҫулсенче Якут чӗлхи Юрий Чегерев, Анатолий Каюов, Геннадий Титов тата Иван Тазетдинов пек писательсем ертсе пыракан литература ренессансне тӳссе ирттернӗ. Ҫак тапхӑрта якутла кӑларнӑ кӗнекесен шучӗ ҫивӗччӗн ӳсрӗ, ҫавӑн пекех правительствӑпа административлӑ документсенче ҫак чӗлхепе усӑ курни те ӳсрӗ.
Паян якут чӗлхи хӑй йӑтса ҫӳрекенсем хушшинче ҫӗнӗрен чӗрӗлсе тӑрасси пирки пӑшӑрханать, унта темиҫе ҫӗнӗ хаҫат-журнал пичетленсе тухать. Ҫавӑн пекех Раҫҫей тулашӗнче якут чӗлхине вӗренессипе кӑсӑкланать, мӗншӗн тесен темиҫе университет ку чӗлхепе курссем сӗнеҫҫӗ.

Якут чӗлхине аталантарас ӗҫе пысӑк тӳпе хывнӑ топ-5 ҫынна кам кӗрет?

1. Юрий Николаевич Винокуров-лингвист, историк тата филолог; 2. Степан Георгиевич Островский – якут поэчӗ, драматург, прозаик тата тӑлмачӑ; 3. Олег Михайлович Беляев – якут литературоведӗпе публицист; 4. Лилия Владимировна Багаутдинова – якут фольклорисчӗ; 5. Кулине Чӑрӑш Павлова-лексикограф тата диалектологи тӗпчевҫи.

Якут чӗлхи тытӑмӗ мӗнле йӗркеленнӗ?

Якут чӗлхи тӗрӗк чӗлхин ҫемйине тивет, вӑл ҫурҫӗрпе хӗвелтухӑҫ группӑн пӗр пайӗ пулса тӑрать. Ку агглютинативлӑ чӗлхе вӑл ҫӗнӗ пӗлтерӗшсемпе формӑсем тума пултаракан суффикссемпе усӑ курнине пӗлтерет. Якут чӗлхи пысӑк флексипе уйрӑлса тӑрать, ку вӑл сӑмахсем хӑйсен формине предложенире мӗнле усӑ курнине кура улӑштарнине пӗлтерет. Пурлӑх, местоименисем, паллӑ тата глаголсем вӗсен формине контекстран килет тесе палӑртма ыйтаҫҫӗ.

Якут чӗлхине тӗрӗс меслетпе мӗнле вӗренмелле?

1. Якут чӗлхи учебникӗн экземплярне е инструктор валли ертсе пымалли руководствӑна илӗр. Ҫак материалсенче илсе килнӗ уроксене туса хатӗрлени-чӗлхене лайӑхлатмалли чи лайӑх меслет.
2. Калаҫусемпе аудиторире практикӑра усӑ курӑр. Кирек мӗнле чӗлхене те вӗренмелли чи лайӑх меслет - ӑна май килнӗ таран ытларах практикацилемелле, ҫавӑнпа та хӑвӑрпа калаҫакан ҫынна тупма тӑрӑшӑр.
3. Якутла ҫырнӑ материала вуласа тухӑр. Ҫакӑ сире чӗлхе структурипе грамматикине ӑнланма пулӑшӗ.
4. Якутсен культурипе тата историйӗпе паллашӑр. Эсир ҫынсем ҫинчен тата вӗсен пурнӑҫӗ ҫинчен ытларах пӗлсен, ҫакӑ сире чӗлхене лайӑхрах ӑнланма пулӑшӗ.
5. Пӑхӑр та итлӗр якутски МИХӖСЕМ. Ҫак чӗлхепе усӑ курма пултаракан радиопрограммӑсемпе телешоусемсӗр пуҫне онлайн-ресурссем те нумай.
6. Якутие Кайса Килӗр. Регионта вӑхӑт ирттернӗ хыҫҫӑн эсир чӗлхене кӗрсе чӗлхе йӑтса ҫӳрекенсемпе калаҫма май илетӗр.

Малай чӗлхинчен куҫару: бизнесшӑн Улшӑнман инструмент

Хальхи глав рынокӗнче текстсене темиҫе чӗлхепе куҫарма компанисем кирлӗ, вӗсем пӗтӗм тӗнчери анлӑ аудиторие ҫавӑрса илесшӗн. Малай чӗлхинчен куҫарни-хӑватлӑ инструмент, вӑл бизнеса ҫӗнӗ рыноксене тухма тата ҫӗршывсенче пӗтӗм тӗнчипе усӑ курма пулӑшать.

Малази е бахас мелай пекех паллӑ Малайский австронези ҫемйин пӗр пайӗ пулса тӑрать, ун ҫинче Малайзи, Индонези, Сингапура тата Бруне тӑхӑннӑ 200 миллион ытла ҫын калаҫать. Ку Малайзин официаллӑ чӗлхи, Брунейпе Сингапурӑн официаллӑ чӗлхи. Ҫавна пула бизнесшӑн документсем пама тата малай чӗлхипе хутшӑнма май пурри ытларах та ытларах пӗлтерӗшлӗ пулса тӑрать.

Малай чӗлхеллӗ ҫӗршывсенче ӗҫлеме пуҫланӑ кирек мӗнле бизнесшӑн та тӗп-тӗрӗс куҫарусем пурри пӗлтерӗшлӗ. Куҫарнӑ верси хӑйӗн шухӑшне тӗп-тӗрӗс пӗлтернине ӗненни кирлӗ. Малай чӗлхинчен профессиллӗ куҫаруҫӑсем пур куҫарусен тӗрӗслӗхне шантарас тата тӗрӗс ҫырӑва тӗллевлӗ аудиторие ҫитерес тесе хӑйсен опычӗпе усӑ кураҫҫӗ.

Малай чӗлхинчен профессилле куҫаруҫӑсемпе усӑ курни ҫак рыноксенче ӑнӑҫу тӑвасшӑн тӑрӑшакан бизнесшӑн питӗ пӗлтерӗшлӗ. Малай чӗлхинчен професси куҫаруҫисем чӗлхене тарӑн пӗлӳпе тата унпа ҫыхӑннӑ культура пӗлӗвӗсемпе пуян тата вӗсем паракан куҫарусем тӗрӗс те тухӑҫлӑ пулнине шантарма пултараҫҫӗ. Вӗсем культура контектне ӑнланаҫҫӗ, ҫак чӗлхери идейӑсене мӗнле майпа лайӑхрах каласа пама май пурри ҫинчен канаш пама пултараҫҫӗ.

Текстсене малайла куҫарни те культура адаптацийӗ тума хушать. Ҫакӑ культура нюансӗсене ӑнланассине тата текст культура контекчӗпе килӗшӳллӗн адаптацине кӗртет. Малайри професси тӑлмачӗсем чӗлхере паллӑ ӑнланусемпе паллашнӑ, тӗрлӗ аудиторисем валли текста адаптацилеме пултараҫҫӗ.

Юлашкинчен, малай чӗлхинчен куҫарни ҫӗнӗ рынока тухас текенсен компанийӗсен хӑватлӑ инструменчӗ пулса тӑрать. Куҫарусен тӗрӗслӗхӗпе тухӑҫлӑхне тивӗҫтермелле пулсан та текстсене тивӗҫлӗ чӗлхене куҫарнӑ чухне культура контектне шута илмелле. Малай чӗлхинчен профессиллӗ куҫаруҫӑсем ку чӗлхепе ӗҫ опычӗ пысӑк, тӗрӗс те тивӗҫлӗ культура шутланакан куҫарусене пама пултараҫҫӗ. Вӗсем пулӑшнипе предприятисем тухӑҫлӑ коммуникацие тивӗҫтерме тата пӗтӗм тӗнчери рыноксенче ҫирӗпленме пултараҫҫӗ.

Хӑш ҫӗршывсенче малай чӗлхипе калаҫаҫҫӗ?

Малай Чӗлхипе ытларах Малайзире, Индонезире, Бруне, Сингапурӑра тата кӑнтӑр Таиландӑра калаҫаҫҫӗ.

Малай чӗлхин историйӗ мӗнле?

Малай чӗлхи-австроези чӗлхи, Ун ҫинче Малай ҫурутравӗнче, Таиландӑн кӑнтӑр пайӗнче тата Ҫыран хӗрринчи Ҫурҫӗрти районсенче пурӑнакансем Калаҫҫӗ. Ҫавӑн пекех Вӑл Бруне, Хӗвелтухӑҫ Малайзире тата Пилипинасӑн хӑш-пӗр пайӗсенче усӑ курать. Малай чӗлхи пирӗн эрӑчченхи 2-мӗш ӗмӗрте, хӑйӗн тымарӗсемпе Малакк проливӗнчен сарӑлма пуҫланӑ протомаяла-полинези чӗлхине кӗрсе кайнӑ тесе шутлаҫҫӗ. Теренгган регионӗнчи чул таблица ҫинче тупнӑ малайри чи авалхи паллӑ ҫырӑва пирӗн эрӑри 1303 ҫул тесе палӑртнӑ.
19-мӗш ӗмӗрте малай чӗлхине Малай ҫурутравӗнчен килнӗ Суту-илӳҫӗсем Британи колонийӗсене Сингапурпа Пенанга кӗртнӗ. Колониллӗ тапхӑрта британецсем голландири руми ятлӑ орфографи ҫинче никӗсленӗ чӗлхе формине туса хатӗрленӗ. Ҫырӑвӑн ҫак форми малай чӗлхеллӗ ҫӗршывсенче халӗ те анлӑн усӑ курать.
20-мӗш ӗмӗрте малай чӗлхине Деван Бахас Пуштак (DBP) тӑрӑшнипе стандартизаци тунӑ, Вӑл Малайзин наци чӗлхин центрӗ шутланать. DBP хальхи литература чӗлхине туса хатӗрленӗ, ӑна Паян Bahasa Malaysia тесе пӗлеҫҫӗ. Ку чӗлхе Малайзин официаллӑ чӗлхи пулса тӑнӑ, Ҫавӑн пекех Сингапурӑра, Бруньре, Хӗвелтухӑҫ Малайзире тата Пилипинасра анлӑ сарӑлнӑ.

Малай чӗлхине аталантарас ӗҫе пысӑк тӳпе хывнӑ топ-5 ҫынна кам кӗрет?

1. Раджа Е Хаджи – Унӑн хайлавӗсем малай чӗлхине модернизацилес ӗҫре пысӑк вырӑн йышӑнчӗҫ.
2. Муши Абдулла – 19 ӗмӗрти малайри чаплӑ ученӑй, вӑл "Ила-истила Мелая" (малай терминӗсем) ҫырнӑ.
3. Тайг ӳснӗ – вӑл хальхи малай чӗлхине аталантарассишӗн яваплӑ пулнӑ, унӑн ӗҫӗсем унӑн стандартизаци формине палӑртнӑ.
4. Абидин Ахмад – Пак Зайн пекех паллӑ Ҫын-йышӑннӑ, Вӑл Камус Деван Бахас Бахас Пустак (наци чӗлхипе литературин Словарӗ) тата малазири Bahasa Malaysia Стандартсем туса хурас ӗҫре пысӑк вырӑн йышӑнса тӑнӑ.
5. Панн Аванг – Унӑн Пантун Мелая (йӑлана кӗнӗ малай поэзийӗ) хайлавӗсем малай культурин классики шутланать.

Малай чӗлхин структури мӗнле йӗркеленнӗ?

Малай чӗлхи агглютинативлӑ чӗлхе пулса тӑрать, ку вӑл сӑмахсем пӗрлӗхлӗ уйрӑм элементсенчен тӑракан структура тытӑмне тытса тӑнине пӗлтерет. Ҫав элементсем, морфемӑсем пекех, сӑмах пӗлтерӗшӗ, структури тата произведенийӗ ҫинчен информацие тытса тӑма пултараҫҫӗ, вӗсене тӗрлӗ пӗлтерӗшсене пӗлтерме хушма, аяккалла пӑрма е улӑштарма пулать. Сӑмахран, "макан" сӑмах "пур" тенине пӗлтерет, анчах "морфема"- нья "сӑмаха" маканна "сӑмаха улӑштарать, ку вӑл" ӑна/ӑна " ҫав тӗп пӗлтерӗшпех улӑштарать. Грамматика ҫыхӑнӑвӗсене ытларах флексий мар, сӑмах йӗрки пулӑшнипе палӑртаҫҫӗ, малай чӗлхи те предложенисен чылай ансат тытӑмӗ пур.

Малай чӗлхине тӗрӗс меслетпе мӗнле вӗренмелле?

1. Тӗп сӑмахсемпе пуплевсене тишкерме пуҫлӑр. Малай чӗлхипе паллӑ ресурссемпе, онлайн-курссем, кӗнекесем тата чӗлхене вӗренмелли приложенисем пулӑшнипе паллашӑр.
2. Калаҫусене итлӗр е малай чӗлхипе ҫырнӑ фильмсемпе шоу ҫине пӑхӑр, чӗлхе юхӑмӗпе ритмне пӗлӗр.
3. Малай чӗлхипе чӗлхе йӑтса ҫӳрекенпе калаҫмалли ҫырура усӑ курӑр. Эсир пӗлтерӳсемпе усӑ курма е чӗлхе партнерне тупма пултаратӑр.
4. Малай грамматикипе правилӑсене вӗренӗр. Учебниксене вулӑр, онлайн-уроксемпе усӑ курӑр, упражненисене хӑнӑхӑр.
5. Малайла ҫырнӑ кӗнекесемпе статьясене вуласа тухсан хӑвӑра тӗрӗслӗр. Кӗске калавсем е малайла блогра ҫырусем ҫырас ӗҫре хӑвӑр вӑйӑра тутанса пӑхӑр.
6. Тӗллев лартнӑ тата хӑвӑрӑн прогресӑра тӗрӗсленӗ чухне хӑвӑрӑн мотивацие пулӑшӑр. Хӑвӑр ҫитӗнӳсене уявлӑр, йӑнӑшсем тунӑ чухне ан пӑшӑрханӑр.
7. Малай чӗлхине вӗренме тытӑнӑр. Малайла калаҫакан туссене тупӑр та калаҫӑва хутшӑнӑр. Малайзие е малайла калаҫакан ытти ҫӗршыва кайса килӗр.