Томтор Мари Узбек Тылбаастаа

Горно-марийский язык является уникальным диалектом финно-угорской языковой семьи и в основном используется меньшинством горно-марийского народа, населяющим регионы России, Эстонии и Финляндии. Ити төһө да аҕыйах ахсааннаах буоллар, хайа-Мари омук культурнай уратытыгар наһаа улахан суолталаах. Онон бу тылы харыстааһыҥҥа Горнайтан көһөрүү өҥөтүн курдук инициатива көмөтүнэн өссө болҕомто ууруллар.

Кэнники сылларга марийскайы кытта тылбаас өҥөтө билигин даҕаны биллэ илик. Бу сороҕор хайа тылын маркер быһыытынан уратытын, ону тэҥэ онлайн тылбаас өҥөтө киэҥник тарҕаммытын кытта сибээстээх. Онлайн- тылбаас өҥөтүн туһаннахха, Горнай тылын илдьэ сылдьар дьон аан дойду үрдүнэн араас тылынан саҥарааччылары кытта бодоруһуохтарын сөп. Ону таһынан онлайн- тылбаас өҥөтө эмиэ Горнай Марияҕа суруллубут дьоһун докумуоннары уонна литератураны көһөрүүнү атын тылларга туһаныахха сөп.

Горнайтан тылбаасчыт өҥөтүнэн араас ньыманан туһаныахха сөп. Холобур, кинилэри бу тылы билбэт дьоҥҥо анаан хайа- Мари тылын актердара кыттыылаах киинэлэргэ эбэтэр тэлэбиидэнньэни оҥорорго туһаныахха сөп. Кинилэр эмиэ төрөөбүт тыл, юридическай докумуоннар уонна оннооҕор оскуола учебниктара, Горнай мари тылынан тылбаас курдук дьоһун суолталаах докумуоннары тылбаастааһыҥҥа туһаныахтарын сөп. Маны таһынан хайа- марийскайы кытта тылбаас өҥөтүн туһаныы эмиэ ити тылынан саҥарар, эбэтэр тылдьыты уонна учебниктары оҥорорго туһаныллыан сөп.

Горнайтан тылбаас өҥөтө бу дьоһун тылы харыстааһыҥҥа тугунан да сыаналаммат өҥөнү оҥороллор. Литератураны, киинэлэри уонна да атын суолталаах докумуоннары Горнай марийскайдыы тылбаастаан, Горнай тылын илдьэ сылдьар дьон атын омуктары кытта бодоруһуохтарын сөп. Горнайтан көһүү өҥөтүн бэрийэн, дьон- сэргэ бу умсугутуулаах тылы кытта билсэр, ол эрээри кини тыыннаах хаалыытын инникитин хааччыйарыгар көмөлөһөр.

Хайа дойдуларга Горнайга ханнык дойдуларга этэллэрий?

Горнайга Арассыыйа уонна Беларусь тылларыгар этэллэр.

Хайа-Мария тылын историята хайдаҕый?

Хайа- Мари тыла-Арассыыйа хайа омуга диир Урал тыла. Бу тыл аан бастаан 17- с үйэ ортотугар докумуон оҥоһуллубута, нуучча чинчийээччилэр уонна учуонайдар бу региоҥҥа Марий омугун айанныыр туһунан отчуоту оҥорон барбыттара. 19 үйэ саҕаланыытыгар лингвистэр норуокка туһаныыны киэҥник тарҕатыыга уонна тарҕатыыга салгыы докумуонунан барбыттара. Сэбиэскэй былаас саҕана кини оскуолаларга үөрэммит уонна элбэх официальнай докумуоннарга туттуллубут буолан, бу тыл ахсаана лаппа улаатта. Сэбиэскэй Сойуус эстибитин кэннэ бу тылы сөргүтүү тохтоото, үгүс эдэр дьон үөрэтэллэр уонна туһаналлар.

Хайа тылын сайдыытыгар саамай улахан кылааты киллэрбит топ- 5 киһиттэн кимнээх киирэрий?

1. Павел Чудинов-горно- марийский ученай, 1973 сыллаахха таһаарбыт хайа- марийского энциклопедиятын бастакы сүһүөх автора.
2. Павел Пентков-икки тылдьыт автора, олортон биирдэстэрэ 2003 сыллаахха, иккиһэ - 2017 с. бэчээттэммитэ.
3. Татьяна Рудина - Горнай тылын үөрэтэр бастакы курстарын тэрийээччитэ.
4. Юрий Макаров-Горнай лингвиһэ,1983 с. хайа- Мари тылын бастакы учебнига.
5. Анна Кузнецова-горно- марийского языка, тылдьыт уонна үөрэх матырыйаалларын грамматикатыгар хас да учебниктар автордара.

Хайа- марийскэй тыл структурата хайдах оҥоһулунна?

Мари тыла Урал тылларыгар, чуолаан волж- финскэй салаатыгар сыһыаннаах. Бу агглютинативнай тыл, ол аата суффикс эбэн этиигэ олоҕуран тылы үөскэтэр, грамматическай сыһыаны көрдөрөр. Холобур, контекска уонна эбиллибит суффикстан тутулуктанан биир эмиэ "кинигэ"," кинигэлэр "эбэтэр" кинигэ ааҕыы "диэн суолталаах буолуон сөп. Кини ону сэргэ аһаҕас дорҕоон дьүөрэлэһиилэрин туһанар, бу ойууну өйүүр тылга туһааннаах аһаҕас дорҕооннору уларытыыны ирдиир. Горнайга гендернэй уратыта суох, онтон атын финно- угорскай тыллартан киирии тыллар ахсааннара хааччахтаммытыттан, атын тыллартан киирии тыллары ылыы аҕыйаҕыттан ааҕыллар.

Хайа- Мари тылын ордук сөпкө үөрэтиэххэ сөбүй?

1. Тылы үөрэтэргэ бастыҥ ньыма - ол кини төбөтүн кытта тиэйиллиэхтээх. Тыл грамматикатын, айымньытын уонна тылдьыт саппааһын туһунан өйдөбүлү ылаары, Горнай тылын илдьэ сылдьыҥ.
2. Алфавиты үөрэтиҥ: эһиги саҥа тылы уонна этиилэри үөрэтиэххит иннинэ Горнай Мари тылын алфавитын кытта билсэр улахан суолталаах.
3. Боростуой тыллартан уонна этиилэртэн саҕалаан: биир нэдиэлэ күнэ, нэдиэлэ күнэ, ону тэҥэ "дорообо", "көрсүөххэ диэри", "баһаалыста" уонна "махтал"курдук боростуой этиилэри өйүөххэ.
4. Клилл Мари: эһиги региоҥҥутугар кыаххыт баар буоллаҕына, онлайн- онлайн тыллары чинчийэр дьарыкка суруттарыаххытын сеп. Билиэххит дуо, ханнык эмэ олохтоох университеттар үөрэххэ туттарсаллар.
5. Эргиччи туттуҥ: саҥа тылы үөрэтиигэ сүрүн хайысха буолар. Күн аайы олоххо киирэргэ дьулуһуҥ уонна бу тылы күннээҕи олоххутугар киллэрэр ньымалары Булуҥ. Сахалыы Истиҥ- иһирэх тыллары, этиилэри умнумаҥ.

Узбек тыла - бу сурук- Бичик докумуоннарын тылбаастааһын процеһа, кадр, мультимедиа, веб- сайтов, аудиофайлов и многие формы общения на узбек тыла. Узбекистаҥҥа, Афганистаҥҥа, Казахстаҥҥа уонна киин Азия атын дойдуларыгар тылбаас сүрүн тосхолунан узбек тыла төрөөбүт тылынан саҥарар дьон буолаллар.

Дьыала узбек тыла тылбаастаммытыгар, хаачыстыбата быһаарыылаах суолталаах. Тылбаасчыт идэтийбит өҥөтө, тылбаасчыт идэтийбит матырыйаала биллэн турар, сыыһа- халты туттуллубатын мэктиэлиир. Тылбаасчыттар узбек тылын уонна кини культуратын нюстарыгар үчүгэйдик ырытыахтаахтар, ону тэҥэ целевой тиэкискэ туттуллар анал Терминологияҕа барыахтаахтар. Чопчу уонна табыгастаах буолууну мэктиэлиир инниттэн узбек тыла да, оригинал тылын да кытта билсиэхтээх.

Узбек ырыынагар тахсарга дьулуһар компанияларга тылбаас бырайыага үчүгэйдик толоруллуон сөп. Маркетинг матырыйааллара, веб- сайтка инструкциялара уонна бизнес атын тутаах компоненнара чопчу тылбаастаммыттарын өйдөөн, хампаанньалар ону кытта бииргэ үлэлииргэ киэҥ аудиторияны хабыахтарын сөп. Ону таһынан компаниялар уонна кинилэр клиеннэр икки ардыларыгар итэҕэли бөҕөргөтөргө, тус сыаллаах аудиторияҕа наадыйыыларын хааччыйыыга бириэмэни булбуттарын ыйан туран көмөлөһөллөр.

Уус- уран тылбаас бырайыактарыгар кинигэлэр, сурунааллар уонна блоктар, узбек тылбаасчыттара төрүт матырыйаалы дириҥник өйдүүр буолуохтаахтар уонна тиэкис туһунан чопчу өйдөбүлү ааҕааччыларга тиэрдиэхтээхтэр. тылбаасчыттар ону сэргэ историческай, политическай уонна культурнай суолтатын уонна тыл суолтатын билиэхтээхтэр. Тылбаасчыт узбек алфавитын кытта билсэр уонна суруйуу быраабылатын кытта сибээстиир улахан суолталаах.

Узбек тылын тылбаастааһын-уустук уонна синньигэс үлэ, үрдүк квалификациялаах специалистары ирдиир, кинилэр чопчу уонна чуолкайдык өйдүүллэр. Веб- сайты, докумуону, аудиозаписи или другие коммуникации, нынтырайтесь профессиональной службы перевода на узбек тыла-Лучший способное результат.

Узбек тыла ханнык дойдуларга этэллэрий?

Узбекистаҥҥа, Афганистаҥҥа, Таджикистаҥҥа, Казахстаҥҥа, Туркменистаҥҥа, Кыргызстаҥҥа, Россия уонна Кытайга саҥараллар.

Узбек тылын историята хайдаҕый?

Узбек тыла-түүр тылын карлук салаатыгар сыһыаннаах Илиҥҥи түүр тыла. Онно сүрүннээн Узбекистаҥҥа, Таджикистаҥҥа, Кыргызстаҥҥа, Казахстаҥҥа уонна киин Азия уонна Россия атын чаастарыгар олорор 25 мөлүйүөн киһи этиллэр.
Узбек тыла билиҥҥи формата 18- с үйэҕэ сайдыбыта, ол аата Узбекистан хана судаарыстыбатын чөлүгэр түһэрии кэмигэр сайдыбыта. Бу кэмҥэ узбек тыла ордук харгыстанан хаалбыт персид сабыдыалын үрдүк степенэ эбилиннэ.
19- с үйэҕэ бухарскай эмир Насрулла хан ыытыллар реформалар узбек диалектарын Эмират куоракка тарҕатарга көмөлөспүттэр. Бу сүнньүнэн перс уонна Арабскай грамотаны өрө көтөҕөр бэлиитикэни кытта биир ситимнээх этэ.
1924 сыллаахха узбек тыла Сэбиэскэй киин Азияҕа официальнай тыл быһыытынан биллэриллибитэ уонна сурук- Бичик төрдүн быһыытынан Кирилл алфавитынан киллэриллибитэ. Сэбиэскэй Сойуус ыһыллыбытын кэннэ 1991 сыллаахха Узбекистан бэйэтин официальнай тылынан оҥорон баран ытар. Тыл уонна кини сурук- Бичик булуллуоҕуттан ыла латиницаҕа олоҕуран сурук- Бичик уонна узбек тылын академиятын тэрийии 1992 сыллаахха элбэх реформалар ыытыллыбыттара.

Узбек тыла сайдарыгар саамай улахан кылааты киллэрбит топ- 5 киһи кимнээх киирэрий?

1. Алишер Навои (1441-1501): Навои приписывают узбек тыла в письменном мире. Кини поэзията уонна стилэ сурук- Бичик кэнэҕэски поэттарга уонна суруйааччы буоларга холобур буолбуттара.
2. Абдашид Ибрагимов (1922-2011): Ибрагимов Саха тылын билиҥҥи орфографиятын уонна грамматикатын стандартизациялааһыҥҥа сүҥкэн оруоллаах узбек лингвист этэ.
3. Зебунис Джамалов (1928-2015): Джамалов узбек тылыгар суруйбут бастакы дьахталлартан биирдэстэрэ этэ уонна кини үлэлэрэ билигин да дьайыылаах буолан хаалаллар.
4. Мухандислар Гуламов (1926-2002): Гуламов узбек тылын фонетическай алфавитын оҥорууга эппиэтинэстээх этэ, ол кэмтэн ыла элбэх атын тылынан ылыллыбыта.
5. Шарф Рашидов (1904-1983): Рашидовка узбек тылын сэбиэскэй кэмҥэ туһаныыга пропагандалыырга уонна оскуолаҕа үөрэнэр программаҕа киллэрэргэ пропагандалыыллар. Ону тэҥэ узбек литературатын уонна культуратын туһаныы көҕүлээһиннэрэ суруллар.

Узбек тылын структурата хайдаҕый?

Узбек тыла-Алтай ыалын сорҕото, ону тэҥэ турок уонна монгол тыллара киирэллэр. Латинскай алфавитынан суруллубут уонна араб, перс уонна нуучча тылларыттан уратылардаах. Аҕыс аһаҕас дорҕоон, сүүрбэ икки дорҕоон, үс көлүөнэ (эр киһи, дьахтар уонна орто), түөрт түһүк (ааттаах- суоллаах, винительнай уонна төрүт түһүк), түөрт туохтуур (билиҥҥи, ааспыт уонна ааспыт-кэлэр кэм) уонна икки аспект (эҥкилэ суох уонна хайа). Тыл бэрээдэгэ сүрүннээн маннык: Субъект-туохтуур.

Узбек тыла ордук сөптөөх ньыманан үөрэтэрий?

1. Узбек тылын үөрэтиигэ идэтийбит преподаватели эбэтэр репетиторы Булуҥ. Квалификациялаах преподаватель эбэтэр репетитор баар буолуутун эһиги тылгытын сөпкө уонна бэйэтин тэтимигэр үөрэтиэххит диэн мэктиэлиир.
2. Үөрэххэ кэми анааҥ. Хас күн аайы практикаҕа уонна үөрэтиллэр матырыйаалы хаттаан көрөргө кыһаныҥ.
3. Баар ресурсаларгытын, тоҕоостоох онлайн туһаныҥ. Веб- сайт уонна мобильнай сыһыарыылар элбэхтэр, кинилэр узбек тылын үөрэтэргэ үөрэтэллэр.
4. Бастаан кэпсэтии тылын үөрэтиҥ. Сүрүн кэпсэтии этиилэрин үөрэтиигэ, ордук уустук грамматическай темаларга көһүөххэ иннинэ түмсүү улахан суолталаах.
5. Узбек музыкатын истиҥ уонна узбек киинэлэрин уонна тэлэбиидэнньэлэри көрүөҕүҥ. Узбек музыкатын, видеоклип уонна киинэлэри истии-тылга, культураҕа бэртээхэй ньыма.
6. Тыл тутааччылары кытта бодоруһуҥ. Кыаллар буоллаҕына, бу тылынан кэпсэтиигэ уонна сурукка- бичиккэ көмөлөһөр кыахтаах узбек тылын илдьэ сылдьарга кыһаллыҥ.