Томтор Мари Норвегия тыла Тылбаастаа

Горно-марийский язык является уникальным диалектом финно-угорской языковой семьи и в основном используется меньшинством горно-марийского народа, населяющим регионы России, Эстонии и Финляндии. Ити төһө да аҕыйах ахсааннаах буоллар, хайа-Мари омук культурнай уратытыгар наһаа улахан суолталаах. Онон бу тылы харыстааһыҥҥа Горнайтан көһөрүү өҥөтүн курдук инициатива көмөтүнэн өссө болҕомто ууруллар.

Кэнники сылларга марийскайы кытта тылбаас өҥөтө билигин даҕаны биллэ илик. Бу сороҕор хайа тылын маркер быһыытынан уратытын, ону тэҥэ онлайн тылбаас өҥөтө киэҥник тарҕаммытын кытта сибээстээх. Онлайн- тылбаас өҥөтүн туһаннахха, Горнай тылын илдьэ сылдьар дьон аан дойду үрдүнэн араас тылынан саҥарааччылары кытта бодоруһуохтарын сөп. Ону таһынан онлайн- тылбаас өҥөтө эмиэ Горнай Марияҕа суруллубут дьоһун докумуоннары уонна литератураны көһөрүүнү атын тылларга туһаныахха сөп.

Горнайтан тылбаасчыт өҥөтүнэн араас ньыманан туһаныахха сөп. Холобур, кинилэри бу тылы билбэт дьоҥҥо анаан хайа- Мари тылын актердара кыттыылаах киинэлэргэ эбэтэр тэлэбиидэнньэни оҥорорго туһаныахха сөп. Кинилэр эмиэ төрөөбүт тыл, юридическай докумуоннар уонна оннооҕор оскуола учебниктара, Горнай мари тылынан тылбаас курдук дьоһун суолталаах докумуоннары тылбаастааһыҥҥа туһаныахтарын сөп. Маны таһынан хайа- марийскайы кытта тылбаас өҥөтүн туһаныы эмиэ ити тылынан саҥарар, эбэтэр тылдьыты уонна учебниктары оҥорорго туһаныллыан сөп.

Горнайтан тылбаас өҥөтө бу дьоһун тылы харыстааһыҥҥа тугунан да сыаналаммат өҥөнү оҥороллор. Литератураны, киинэлэри уонна да атын суолталаах докумуоннары Горнай марийскайдыы тылбаастаан, Горнай тылын илдьэ сылдьар дьон атын омуктары кытта бодоруһуохтарын сөп. Горнайтан көһүү өҥөтүн бэрийэн, дьон- сэргэ бу умсугутуулаах тылы кытта билсэр, ол эрээри кини тыыннаах хаалыытын инникитин хааччыйарыгар көмөлөһөр.

Хайа дойдуларга Горнайга ханнык дойдуларга этэллэрий?

Горнайга Арассыыйа уонна Беларусь тылларыгар этэллэр.

Хайа-Мария тылын историята хайдаҕый?

Хайа- Мари тыла-Арассыыйа хайа омуга диир Урал тыла. Бу тыл аан бастаан 17- с үйэ ортотугар докумуон оҥоһуллубута, нуучча чинчийээччилэр уонна учуонайдар бу региоҥҥа Марий омугун айанныыр туһунан отчуоту оҥорон барбыттара. 19 үйэ саҕаланыытыгар лингвистэр норуокка туһаныыны киэҥник тарҕатыыга уонна тарҕатыыга салгыы докумуонунан барбыттара. Сэбиэскэй былаас саҕана кини оскуолаларга үөрэммит уонна элбэх официальнай докумуоннарга туттуллубут буолан, бу тыл ахсаана лаппа улаатта. Сэбиэскэй Сойуус эстибитин кэннэ бу тылы сөргүтүү тохтоото, үгүс эдэр дьон үөрэтэллэр уонна туһаналлар.

Хайа тылын сайдыытыгар саамай улахан кылааты киллэрбит топ- 5 киһиттэн кимнээх киирэрий?

1. Павел Чудинов-горно- марийский ученай, 1973 сыллаахха таһаарбыт хайа- марийского энциклопедиятын бастакы сүһүөх автора.
2. Павел Пентков-икки тылдьыт автора, олортон биирдэстэрэ 2003 сыллаахха, иккиһэ - 2017 с. бэчээттэммитэ.
3. Татьяна Рудина - Горнай тылын үөрэтэр бастакы курстарын тэрийээччитэ.
4. Юрий Макаров-Горнай лингвиһэ,1983 с. хайа- Мари тылын бастакы учебнига.
5. Анна Кузнецова-горно- марийского языка, тылдьыт уонна үөрэх матырыйаалларын грамматикатыгар хас да учебниктар автордара.

Хайа- марийскэй тыл структурата хайдах оҥоһулунна?

Мари тыла Урал тылларыгар, чуолаан волж- финскэй салаатыгар сыһыаннаах. Бу агглютинативнай тыл, ол аата суффикс эбэн этиигэ олоҕуран тылы үөскэтэр, грамматическай сыһыаны көрдөрөр. Холобур, контекска уонна эбиллибит суффикстан тутулуктанан биир эмиэ "кинигэ"," кинигэлэр "эбэтэр" кинигэ ааҕыы "диэн суолталаах буолуон сөп. Кини ону сэргэ аһаҕас дорҕоон дьүөрэлэһиилэрин туһанар, бу ойууну өйүүр тылга туһааннаах аһаҕас дорҕооннору уларытыыны ирдиир. Горнайга гендернэй уратыта суох, онтон атын финно- угорскай тыллартан киирии тыллар ахсааннара хааччахтаммытыттан, атын тыллартан киирии тыллары ылыы аҕыйаҕыттан ааҕыллар.

Хайа- Мари тылын ордук сөпкө үөрэтиэххэ сөбүй?

1. Тылы үөрэтэргэ бастыҥ ньыма - ол кини төбөтүн кытта тиэйиллиэхтээх. Тыл грамматикатын, айымньытын уонна тылдьыт саппааһын туһунан өйдөбүлү ылаары, Горнай тылын илдьэ сылдьыҥ.
2. Алфавиты үөрэтиҥ: эһиги саҥа тылы уонна этиилэри үөрэтиэххит иннинэ Горнай Мари тылын алфавитын кытта билсэр улахан суолталаах.
3. Боростуой тыллартан уонна этиилэртэн саҕалаан: биир нэдиэлэ күнэ, нэдиэлэ күнэ, ону тэҥэ "дорообо", "көрсүөххэ диэри", "баһаалыста" уонна "махтал"курдук боростуой этиилэри өйүөххэ.
4. Клилл Мари: эһиги региоҥҥутугар кыаххыт баар буоллаҕына, онлайн- онлайн тыллары чинчийэр дьарыкка суруттарыаххытын сеп. Билиэххит дуо, ханнык эмэ олохтоох университеттар үөрэххэ туттарсаллар.
5. Эргиччи туттуҥ: саҥа тылы үөрэтиигэ сүрүн хайысха буолар. Күн аайы олоххо киирэргэ дьулуһуҥ уонна бу тылы күннээҕи олоххутугар киллэрэр ньымалары Булуҥ. Сахалыы Истиҥ- иһирэх тыллары, этиилэри умнумаҥ.

Норвегия дойду үрдүнэн баай тыллаах- өстөөх уонна дириҥ культуралаах тылларынан биллэр, элбэх тылынан саҥараллар. Онон норвежскай тылбаас өҥөтө улахан ирдэбиллээх. Норвегияҕа, предприятиеларга, тэрилтэлэргэ уонна чааһынай дьоҥҥо тыл- өс араастаһыытын өйдөөн, араас култууралар бэрэстэбиитэллэрин кытта барыстаах бииргэ үлэлээһиҥҥэ чуолкай уонна профессиональнай тылбаастар үгүстүк ирдэнэллэр.

Норвегия официальнай тылларынан бокмол уонна нюрбинскай буолаллар, олор истэригэр нэһилиэнньэ үс гыммыт иккитин курдук этэллэр. Ити икки араас- араас тылы эбии, дойду үрдүнэн элбэх атын тылларынан этэллэр. Соторутааҕыта сурулларынан, Норвегияттан ураты элбэх ахсааннаах тыллар ахсааннарыгар английскай, шведскэй, финскэй, французскай, немецкэй уонна араб.

Норвегияттан тылбаастыырга идэтийбит өҥөлөрү хас да тылынан туһанар туһуттан тугунан да сыаналаммат көмө буолуон сөп. Услуги, предлагаемые этими организациями, включают перевод документов, заверенные переводы, академические переводы, переводы веб-сайтов и многое другое. Профессиональнай тылбаасчыттар суругунан эрэ буолбакка, конференцияларга, дьыалабыай көрсүһүүлэргэ уонна араас тэрээһиннэргэ тылынан тылбааһы хааччыйыахтарын сөп. Бэриллибит тылбаастар бары саамай үрдүк этическэй стандартарга сөп түбэһиэхтээхтэр уонна кытаанах эттик- сиини- туому тутуһуохтаахтар, чопчу уонна профессионализмы тутуһуохтаахтар.

Норвегия сулууспатын талыыга тэрилтэ эрэллээх уонна ситиһиилээхтик үлэлээх буоларын ситиһиэххэ наада. Ону таһынан тылбаасчыттар билиилээх- көрүүлээх буолуохтаахтар, ону таһынан дойду культурнай нюансердарын уонна олохтоох сленгын кытта үлэ уопуттаах буолуохтаахтар. Идэтинэн компетентноһы учуоттаан үөрэтии эмиэ баар буолуохтаах.

Норвегия уһун уонна киэн туттар тылларын уруйдуур уонна көмүскүүр историялаах. Саха тылын уерэтэр уонна уерэтэр сулууспалар көмөлөрүнэн бу тыл уерэҕэ салгыы чэчирии туруон сөп.

Норвегия тылынан ханнык дойдуларга этэллэрий?

Норвегияҕа сүнньүнэн Норвегияҕа этэллэр, ол эрээри Швецияҕа уонна Дания сорох оройуоннарыгар, Канадаҕа, холбоһуктаах Штаттарга, Аргентинаҕа, Бразилияҕа уонна Россияҕа баар кыра Норвегия тыллаах общиналарыгар.

Норвежскай тыл историята хайдаҕый?

Норвегия-орто үйэлэргэ Норвегияҕа олохсуйбут былыргы Германия тыла. Онтон ыла элбэх уларыйыылар тахсыбыттара уонна билигин икки араас аныгы көрүҥнэргэ, өттүлэригэр араарыллан, хас биирдиилэрэ олохтоох диалектарга эбии араарылыннылар. Сурук тыла сүрүннээн 1814 сылга диэри Норвегия официальнай тылынан ааттаммыт датскай тылга олоҕурар. Ол кэнниттэн Норвегия айымньытыгар, грамматикатыгар уонна тылдьыт саппааһыгар сөп түбэһиннэрэн уларытыллан оҥоһулунна. 1800- с сыллар ортолоруттан сурук- Бичик стандартыгар кыһамньы ылыллыбыта,ордук бокмол уонна нюрбинскай официальнай киллэриинэн. Ити кэмтэн ыла тылы таба суруйуу тылга туһаныыга улахан болҕомто ууруллар.

Норвегия тылын үөрэтиигэ саамай улахан кылааты киллэрбит топ- 5 киһиттэн кимнээх киирэрий?

1. Иван Асен (тыл реформатора, лингвист уонна лексикография) 2. Хенрик Вгеланд (поэт уонна драматург) 3. Йохан Николаевич Терман (грамматик) 4. Эвинд Скей (лингвист, романист уонна тылбаасчыт) 5. Людвил Хольберг (драматург уонна философ)

Норвежскай тыл структурата хайдах оҥоһулунна?

Норвегия тылын структурата судургу уонна бэрээдэгэ суох-объектар (Сыс). Кини эмиэ икки көлүөнэ, эр киһи уонна дьахтар ууһун систиэмэтэ, үс грамматическай падежа ааттаах- суоллаах, буруйдаах уонна дуобат систиэмэлээх. Тыл бэрээдэгэ баҕарбыт акцентыттан көрөн араастык толкуйдуур. Норвегия тылыгар дорҕооннор уонна дьүөрэлэһиилэрин хас да сыала, ону тэҥэ элбэх ахсааннаах кэпсэтиилэр уонна регионнааҕы акценнар бааллар.

Норвегия саамай сөптөөх ньыманан үөрэтэҕитий?

1. Төрүт үгэһи үөрэтииттэн саҕалааҥ. Алфавиты үөрэппиккит, базовай грамматика уонна синтаксис диэн тылы үөрэппиккит.
2. Аудио / видео ресурсалары, көмпүүтэр, видео- видео- ресурсалары туһаныҥ, норвежтуу саҥарар туһугар.
3. Кэпсэтиигэ норвежскайдыы кэпсэтиҥ. Тылга угуйуу - кини уерэтэр бастыҥ ньымата.
4. Тыл саппааһын байытар уонна өйдөбүлүн тупсарар туһугар норвежскай кинигэлэри, сурунааллары уонна хаһыаттары ааҕыҥ.
5. Онлайн тылдьытын эбэтэр сыһыарыы-тылбаасчыт для словам, которые вы не понимаете.
6. Норвежскай телевидение уонна киинэлэри, ону тэҥэ Акцеҥҥа, тылга үөрүйэх клиптэри көрүөҕүҥ.
7. Дьэ, үөрүү- көтүү, Доҕордоһуу, Норвегия тылын үөрэтии- такайары умнумаҥ!