Томтор Мари Датский Тылбаастаа

Горно-марийский язык является уникальным диалектом финно-угорской языковой семьи и в основном используется меньшинством горно-марийского народа, населяющим регионы России, Эстонии и Финляндии. Ити төһө да аҕыйах ахсааннаах буоллар, хайа-Мари омук культурнай уратытыгар наһаа улахан суолталаах. Онон бу тылы харыстааһыҥҥа Горнайтан көһөрүү өҥөтүн курдук инициатива көмөтүнэн өссө болҕомто ууруллар.

Кэнники сылларга марийскайы кытта тылбаас өҥөтө билигин даҕаны биллэ илик. Бу сороҕор хайа тылын маркер быһыытынан уратытын, ону тэҥэ онлайн тылбаас өҥөтө киэҥник тарҕаммытын кытта сибээстээх. Онлайн- тылбаас өҥөтүн туһаннахха, Горнай тылын илдьэ сылдьар дьон аан дойду үрдүнэн араас тылынан саҥарааччылары кытта бодоруһуохтарын сөп. Ону таһынан онлайн- тылбаас өҥөтө эмиэ Горнай Марияҕа суруллубут дьоһун докумуоннары уонна литератураны көһөрүүнү атын тылларга туһаныахха сөп.

Горнайтан тылбаасчыт өҥөтүнэн араас ньыманан туһаныахха сөп. Холобур, кинилэри бу тылы билбэт дьоҥҥо анаан хайа- Мари тылын актердара кыттыылаах киинэлэргэ эбэтэр тэлэбиидэнньэни оҥорорго туһаныахха сөп. Кинилэр эмиэ төрөөбүт тыл, юридическай докумуоннар уонна оннооҕор оскуола учебниктара, Горнай мари тылынан тылбаас курдук дьоһун суолталаах докумуоннары тылбаастааһыҥҥа туһаныахтарын сөп. Маны таһынан хайа- марийскайы кытта тылбаас өҥөтүн туһаныы эмиэ ити тылынан саҥарар, эбэтэр тылдьыты уонна учебниктары оҥорорго туһаныллыан сөп.

Горнайтан тылбаас өҥөтө бу дьоһун тылы харыстааһыҥҥа тугунан да сыаналаммат өҥөнү оҥороллор. Литератураны, киинэлэри уонна да атын суолталаах докумуоннары Горнай марийскайдыы тылбаастаан, Горнай тылын илдьэ сылдьар дьон атын омуктары кытта бодоруһуохтарын сөп. Горнайтан көһүү өҥөтүн бэрийэн, дьон- сэргэ бу умсугутуулаах тылы кытта билсэр, ол эрээри кини тыыннаах хаалыытын инникитин хааччыйарыгар көмөлөһөр.

Хайа дойдуларга Горнайга ханнык дойдуларга этэллэрий?

Горнайга Арассыыйа уонна Беларусь тылларыгар этэллэр.

Хайа-Мария тылын историята хайдаҕый?

Хайа- Мари тыла-Арассыыйа хайа омуга диир Урал тыла. Бу тыл аан бастаан 17- с үйэ ортотугар докумуон оҥоһуллубута, нуучча чинчийээччилэр уонна учуонайдар бу региоҥҥа Марий омугун айанныыр туһунан отчуоту оҥорон барбыттара. 19 үйэ саҕаланыытыгар лингвистэр норуокка туһаныыны киэҥник тарҕатыыга уонна тарҕатыыга салгыы докумуонунан барбыттара. Сэбиэскэй былаас саҕана кини оскуолаларга үөрэммит уонна элбэх официальнай докумуоннарга туттуллубут буолан, бу тыл ахсаана лаппа улаатта. Сэбиэскэй Сойуус эстибитин кэннэ бу тылы сөргүтүү тохтоото, үгүс эдэр дьон үөрэтэллэр уонна туһаналлар.

Хайа тылын сайдыытыгар саамай улахан кылааты киллэрбит топ- 5 киһиттэн кимнээх киирэрий?

1. Павел Чудинов-горно- марийский ученай, 1973 сыллаахха таһаарбыт хайа- марийского энциклопедиятын бастакы сүһүөх автора.
2. Павел Пентков-икки тылдьыт автора, олортон биирдэстэрэ 2003 сыллаахха, иккиһэ - 2017 с. бэчээттэммитэ.
3. Татьяна Рудина - Горнай тылын үөрэтэр бастакы курстарын тэрийээччитэ.
4. Юрий Макаров-Горнай лингвиһэ,1983 с. хайа- Мари тылын бастакы учебнига.
5. Анна Кузнецова-горно- марийского языка, тылдьыт уонна үөрэх матырыйаалларын грамматикатыгар хас да учебниктар автордара.

Хайа- марийскэй тыл структурата хайдах оҥоһулунна?

Мари тыла Урал тылларыгар, чуолаан волж- финскэй салаатыгар сыһыаннаах. Бу агглютинативнай тыл, ол аата суффикс эбэн этиигэ олоҕуран тылы үөскэтэр, грамматическай сыһыаны көрдөрөр. Холобур, контекска уонна эбиллибит суффикстан тутулуктанан биир эмиэ "кинигэ"," кинигэлэр "эбэтэр" кинигэ ааҕыы "диэн суолталаах буолуон сөп. Кини ону сэргэ аһаҕас дорҕоон дьүөрэлэһиилэрин туһанар, бу ойууну өйүүр тылга туһааннаах аһаҕас дорҕооннору уларытыыны ирдиир. Горнайга гендернэй уратыта суох, онтон атын финно- угорскай тыллартан киирии тыллар ахсааннара хааччахтаммытыттан, атын тыллартан киирии тыллары ылыы аҕыйаҕыттан ааҕыллар.

Хайа- Мари тылын ордук сөпкө үөрэтиэххэ сөбүй?

1. Тылы үөрэтэргэ бастыҥ ньыма - ол кини төбөтүн кытта тиэйиллиэхтээх. Тыл грамматикатын, айымньытын уонна тылдьыт саппааһын туһунан өйдөбүлү ылаары, Горнай тылын илдьэ сылдьыҥ.
2. Алфавиты үөрэтиҥ: эһиги саҥа тылы уонна этиилэри үөрэтиэххит иннинэ Горнай Мари тылын алфавитын кытта билсэр улахан суолталаах.
3. Боростуой тыллартан уонна этиилэртэн саҕалаан: биир нэдиэлэ күнэ, нэдиэлэ күнэ, ону тэҥэ "дорообо", "көрсүөххэ диэри", "баһаалыста" уонна "махтал"курдук боростуой этиилэри өйүөххэ.
4. Клилл Мари: эһиги региоҥҥутугар кыаххыт баар буоллаҕына, онлайн- онлайн тыллары чинчийэр дьарыкка суруттарыаххытын сеп. Билиэххит дуо, ханнык эмэ олохтоох университеттар үөрэххэ туттарсаллар.
5. Эргиччи туттуҥ: саҥа тылы үөрэтиигэ сүрүн хайысха буолар. Күн аайы олоххо киирэргэ дьулуһуҥ уонна бу тылы күннээҕи олоххутугар киллэрэр ньымалары Булуҥ. Сахалыы Истиҥ- иһирэх тыллары, этиилэри умнумаҥ.

Датскаттан тылбаас: Обзор өҥөтө

Дат тыла Дания официальнай тыл буолар, Гренландияҕа уонна Фрар арыыларыгар киэҥник этиллэр. Датскай тылга тылбаас өҥөтө бизнескэ да, чааһынай дьоҥҥо да улахан инструмент буолан кубулуйар.

Датскай тылга тылбаас саамай базовай таһымынан тиэкиһи биир тылтан атын тылынан уларытан киллэрэр. Бу процесс дат тылын уустуктарын, уустуктарын өйдүүр уонна этэргэ дылы чопчу быһаарыахха сөп. Тылбаас өҥөлөрүн ордук тарҕаммыт көрүҥнэринэн докумуоннары, веб- сайттары уонна программанан хааччыйыы локализацията, устнай тылбаас конференцияларга, локализацияҕа, Мультимедиа, аудио уонна видео тылбаастааһын, ону тэҥэ юридическай тылбаас киирэллэр. Көһөрүллүбүт докумуон чуолкай тылбаасчыт үлэтин хаачыстыбатыттан тутулуктаах.

Даататтан тылбаасчыт талыытыгар кини билиитин, уопутун учуоттуур улахан суолталаах. Тылбаасчыт тыл бары өттүнэн үчүгэйдик билэр уонна кинини кытта ситимнээх тыл культуратын уонна үгэстэрин туһунан өйдөбүлү иҥэриэхтээх. Ону тэҥэ тылбаас ис хоһоонун чуолкайдык уонна таһаарыылаахтык көрдөрүөхтээхтэр.

Докумуоннары көһөрүүгэ көһөрүү чопчу уонна тылбаас хаачыстыбата сабыдыаллыан сөп хас да фактор баар. Уустук юридическай эбэтэр техническэй терминологиянан докумуоннара көннөрү докумуоннардааҕар толору кыамтата үрдүүрүн бэлиэтиэххэ наада. Ону таһынан тылбаасчыт анал билиилээх, чуолкай буоларын хааччыйыахтаах.

Веб- сайты эбэтэр программанан хааччыйыы локализациятыгар хас да сүрүн фактордары учуоттуохха наада. Веб- сайт эбэтэр программанан хааччыйыы тус сыаллаах аудиторияҕа оҥоһуллан, тылын уонна культуратын учуоттаан локализацияланыахтаах. Контент чопчу эрэ буолбакка, навигацияҕа судургу эрэ буолбакка, туһанааччы эстетическэй өттүнэн кэрэхсэбиллээх буолуохтаах. Ону таһынан локализация процеһыгар тус аудиторияны утары охсуһар ханнык баҕарар культурнай нюйстэр учуоттаныахтаахтар.

Конференцияҕа тылбаасчыт идэтийбит тылбаасчыт, араас тылынан саҥарааччы икки эбэтэр онтон элбэх киһи икки ардыгар кэпсэтиитин истэргэ, өйдөтөргө күһэйэр. Тылбаасчыт биир кэлим ситимин тутуһан кэпсэтиини чуолкайдык быһаарыахтаах.

Мультимедиа локализацията видео переводы аудио- и визуальных материалов на языке перевод. Бу тииптээх тылбаас төрүт да, целевой да тыл курдук өйдөбүллэри ирдиир.

Транскрипция аудио - и видеозаписей включает в себя взятие аудиозаписей и преобразование их в письменный текст. Биэрэпис суруйууга туттуллар тылы үчүгэйдик өйдүөхтээх, ону тэҥэ киһи ис хоһоонун сэрэйиэхтээх.

Дьэ, юридическай тылбаас бэйэтэ юридическай докумуоннары, хантараактары, суут мунньахтарын стенограммаларын, суут уураахтарын уонна сокуоннарын тылбаастыыр. Тылбаасчыттар бу докумуоннары кытта сибээстээх юридическай терминологияны өйдүөхтээхтэр уонна тиэкис ис хоһоонун чуолкайдык быһаарарга сатыахтаахтар.

Кылгастык эттэххэ, датскай тылбаас өҥөтө хампаанньалар уонна чааһынай дьон бэйэлэрин датаассыйаларын кытта ыкса бодоруһаллар. Квалификациялаах уонна уопуттаах тылбаасчыттар ситиһиилээхтик көһөрүү уонна чуолкай быһаарыыны эрэйэллэр. Тылбаасчыт уонна чааһынай дьон билиитин- көрүүтүн таһымын, тылбаасчыт уопутун учуоттаан, ону тэҥэ тылбаасчыт тииптээх докумуонун сыымайдаан биэриэхтээхтэр.

Ханнык дойдуларга датскай тылынан саҥаралларый?

Датском языке В основном говорят в дании и некоторых районах Германия и на фрарских арыылах. Онно эмиэ дьоҕус общиналар Норвегияҕа, Швецияҕа уонна Канадаҕа бааллар.

Саха тылын историята хайдаҕый?

Дат тыла былыргы былыргы уонна да атын историческай хоту сир диалектарыгар тыһыынчаттан тахса сыл ааҥныыр баай историялаах. Викингов дат кэмигэр билиҥҥи Дания уонна соҕуруу Швеция территориятыгар саҥарар сүрүн тыл этэ. Кини 16- с үйэҕэ диэри официальнай тыл быһыытынан туһаныллан, сыыйа аныгы датскай тылга кубулуйда. 1800- с сыллар ортолоругар датскай Германияҕа немец тылын тарҕатыыга иккис буолбута. Ол кэмтэн ыла тыл кэккэ фонологическай, морфологическай уонна лексическэй уларыйыылары туттубута. Бүгүн датскай Дания, Фарр арыыларын курдук национальнай тыл буолар, онно аан дойду үрдүнэн 6 мөлүйүөн кэриҥэ киһи этиллэр.

Саха тылын үөрэтиигэ саамай улахан кылааты киллэрбит топ- 5 киһиттэн кимнээх киирэрий?

1. Н. Ф. С. Грундтвиг (1783-1872): "аныгы датскай тыл аҕата" диэн биллэр, Грунтвиг элбэх национальнай ырыалары суруйбута уонна аныгы тылы айарга көмөлөспүтэ.
2. Адам Элленлегер (1779-1850): поэт уонна драматург, кини "көрөр- истэр" (Өксөкүлээх) курдук элбэх датскай тиэрминнэри оҥорорго ананар.
3. Расмус РСК (1787-1832): филолог уонна лингвист, 1900- с сылларга диэри киэҥник туһаныллыбыт даатанан суруйуу тиһигин ырытан оҥордо.
4. Якут Петр Минстер (1775-1854): власти лютерский богослов и поэт, он много Написал на датском языке и обогатил его новых языков и выражений.
5. Кнд Холбел (1909-1969): "датского языка реформатора" диэн биллэр, Холбелла тылга саҥа быраабылалары уонна терминологияны киллэрии иһин эппиэтинэстээх этэ.

Дат тылын структурата хайдах оҥоһулунна?

Дат тыла-хотугу Германия салаата индоевропей тыла. Кини швед уонна норвежскай тыллары кытта ыкса сибээстээх, кинилэр хардарыта өйдөһөр континуму үөскэтэр. Дат тыла син боростуой морфологиянан уонна синтаксиһынан биллэр. Тылга үксүгэр тыл бэрээдэгинэн туһаныллар (туохтуур-эбийиэк) уонна аат туохтуурдарын сыһыарыы уонна туттуу падежтарыгар сыһыаннаах.

Саха тылын саамай сөптөөх ньыманан үөрэтиэххэ сөбүй?

1. Төрдүттэн саҕалаа. Тылы базовай грамматика үөрэппиккит, тыл этиитин структуратын ордук уустук темаҕа көһөрүөхтээххит. Сурук- Бичик төрдүн үөрэтиҥ, ону ааҕаргытыгар хайдах суруллубутун уонна структураламмытын өйдүөххүтүн сөп.
2. Учебниктар, онлайн курстар уонна аудиоксустар курдук ресурсалары туһаныҥ. Датскай тыл үчүгэй курсугар инвестиция эһиэхэ кэмчилиир уонна уһун болдьохтоох кэмҥэ кэмчилиир уонна тылы түргэнник уонна көдьүүстээхтик үөрэтэргэ көмөлөһүөҕэ.
3. Датскай кэпсэтиини уонна музыканы истиэҕиҥ. Практикаланыҥ датском языке, истигэн араадьыйаны, хаһыаты эбэтэр оннооҕор Видео- видеоны өтөн көрөн, датском языке туһунан өйдөбүлгэ туһаныҥ. Ону таһынан дат музыкатын истиэҕиҥ, тоҕо диэтэххэ ити бэйэҕит саҥаҕытын, болҕомтоҕутун тупсарарга көмөлөһүөххүт.
4. Тыл үөрэтиигэ тиэкистээх буолуҥ. Проводите время, живут В дании, всегда общить с носителей датского языка и видите датские телевизионнай шоу. Тыллары кытта билсиһиигит кини түргэнник, естественнайдык үөрэтэригэр көмөлөһүөҕэ.
5. Кэпсэтиигэ күн аайы практикаланыҥ. Кэпсэтиигэ киириҥ эбэтэр тыл атастаһыытын партнерун Булуҥ, датааскалыы кэпсэтиигэ мэлдьи туттулларын туһугар. Ону тэҥэ онлайн- репетитор эбэтэр тыл тренерин кытта сырытыннарыҥ. Бу эһиги тылгыт өссө тупсарарга көмөлөһөр эрэ буолбакка, тылгыт тупсарарга, саҥарар дьоҕургут тупсарарга көмөлөһүөҕэ.