Томтор Мари Хорватия Тылбаастаа

Горно-марийский язык является уникальным диалектом финно-угорской языковой семьи и в основном используется меньшинством горно-марийского народа, населяющим регионы России, Эстонии и Финляндии. Ити төһө да аҕыйах ахсааннаах буоллар, хайа-Мари омук культурнай уратытыгар наһаа улахан суолталаах. Онон бу тылы харыстааһыҥҥа Горнайтан көһөрүү өҥөтүн курдук инициатива көмөтүнэн өссө болҕомто ууруллар.

Кэнники сылларга марийскайы кытта тылбаас өҥөтө билигин даҕаны биллэ илик. Бу сороҕор хайа тылын маркер быһыытынан уратытын, ону тэҥэ онлайн тылбаас өҥөтө киэҥник тарҕаммытын кытта сибээстээх. Онлайн- тылбаас өҥөтүн туһаннахха, Горнай тылын илдьэ сылдьар дьон аан дойду үрдүнэн араас тылынан саҥарааччылары кытта бодоруһуохтарын сөп. Ону таһынан онлайн- тылбаас өҥөтө эмиэ Горнай Марияҕа суруллубут дьоһун докумуоннары уонна литератураны көһөрүүнү атын тылларга туһаныахха сөп.

Горнайтан тылбаасчыт өҥөтүнэн араас ньыманан туһаныахха сөп. Холобур, кинилэри бу тылы билбэт дьоҥҥо анаан хайа- Мари тылын актердара кыттыылаах киинэлэргэ эбэтэр тэлэбиидэнньэни оҥорорго туһаныахха сөп. Кинилэр эмиэ төрөөбүт тыл, юридическай докумуоннар уонна оннооҕор оскуола учебниктара, Горнай мари тылынан тылбаас курдук дьоһун суолталаах докумуоннары тылбаастааһыҥҥа туһаныахтарын сөп. Маны таһынан хайа- марийскайы кытта тылбаас өҥөтүн туһаныы эмиэ ити тылынан саҥарар, эбэтэр тылдьыты уонна учебниктары оҥорорго туһаныллыан сөп.

Горнайтан тылбаас өҥөтө бу дьоһун тылы харыстааһыҥҥа тугунан да сыаналаммат өҥөнү оҥороллор. Литератураны, киинэлэри уонна да атын суолталаах докумуоннары Горнай марийскайдыы тылбаастаан, Горнай тылын илдьэ сылдьар дьон атын омуктары кытта бодоруһуохтарын сөп. Горнайтан көһүү өҥөтүн бэрийэн, дьон- сэргэ бу умсугутуулаах тылы кытта билсэр, ол эрээри кини тыыннаах хаалыытын инникитин хааччыйарыгар көмөлөһөр.

Хайа дойдуларга Горнайга ханнык дойдуларга этэллэрий?

Горнайга Арассыыйа уонна Беларусь тылларыгар этэллэр.

Хайа-Мария тылын историята хайдаҕый?

Хайа- Мари тыла-Арассыыйа хайа омуга диир Урал тыла. Бу тыл аан бастаан 17- с үйэ ортотугар докумуон оҥоһуллубута, нуучча чинчийээччилэр уонна учуонайдар бу региоҥҥа Марий омугун айанныыр туһунан отчуоту оҥорон барбыттара. 19 үйэ саҕаланыытыгар лингвистэр норуокка туһаныыны киэҥник тарҕатыыга уонна тарҕатыыга салгыы докумуонунан барбыттара. Сэбиэскэй былаас саҕана кини оскуолаларга үөрэммит уонна элбэх официальнай докумуоннарга туттуллубут буолан, бу тыл ахсаана лаппа улаатта. Сэбиэскэй Сойуус эстибитин кэннэ бу тылы сөргүтүү тохтоото, үгүс эдэр дьон үөрэтэллэр уонна туһаналлар.

Хайа тылын сайдыытыгар саамай улахан кылааты киллэрбит топ- 5 киһиттэн кимнээх киирэрий?

1. Павел Чудинов-горно- марийский ученай, 1973 сыллаахха таһаарбыт хайа- марийского энциклопедиятын бастакы сүһүөх автора.
2. Павел Пентков-икки тылдьыт автора, олортон биирдэстэрэ 2003 сыллаахха, иккиһэ - 2017 с. бэчээттэммитэ.
3. Татьяна Рудина - Горнай тылын үөрэтэр бастакы курстарын тэрийээччитэ.
4. Юрий Макаров-Горнай лингвиһэ,1983 с. хайа- Мари тылын бастакы учебнига.
5. Анна Кузнецова-горно- марийского языка, тылдьыт уонна үөрэх матырыйаалларын грамматикатыгар хас да учебниктар автордара.

Хайа- марийскэй тыл структурата хайдах оҥоһулунна?

Мари тыла Урал тылларыгар, чуолаан волж- финскэй салаатыгар сыһыаннаах. Бу агглютинативнай тыл, ол аата суффикс эбэн этиигэ олоҕуран тылы үөскэтэр, грамматическай сыһыаны көрдөрөр. Холобур, контекска уонна эбиллибит суффикстан тутулуктанан биир эмиэ "кинигэ"," кинигэлэр "эбэтэр" кинигэ ааҕыы "диэн суолталаах буолуон сөп. Кини ону сэргэ аһаҕас дорҕоон дьүөрэлэһиилэрин туһанар, бу ойууну өйүүр тылга туһааннаах аһаҕас дорҕооннору уларытыыны ирдиир. Горнайга гендернэй уратыта суох, онтон атын финно- угорскай тыллартан киирии тыллар ахсааннара хааччахтаммытыттан, атын тыллартан киирии тыллары ылыы аҕыйаҕыттан ааҕыллар.

Хайа- Мари тылын ордук сөпкө үөрэтиэххэ сөбүй?

1. Тылы үөрэтэргэ бастыҥ ньыма - ол кини төбөтүн кытта тиэйиллиэхтээх. Тыл грамматикатын, айымньытын уонна тылдьыт саппааһын туһунан өйдөбүлү ылаары, Горнай тылын илдьэ сылдьыҥ.
2. Алфавиты үөрэтиҥ: эһиги саҥа тылы уонна этиилэри үөрэтиэххит иннинэ Горнай Мари тылын алфавитын кытта билсэр улахан суолталаах.
3. Боростуой тыллартан уонна этиилэртэн саҕалаан: биир нэдиэлэ күнэ, нэдиэлэ күнэ, ону тэҥэ "дорообо", "көрсүөххэ диэри", "баһаалыста" уонна "махтал"курдук боростуой этиилэри өйүөххэ.
4. Клилл Мари: эһиги региоҥҥутугар кыаххыт баар буоллаҕына, онлайн- онлайн тыллары чинчийэр дьарыкка суруттарыаххытын сеп. Билиэххит дуо, ханнык эмэ олохтоох университеттар үөрэххэ туттарсаллар.
5. Эргиччи туттуҥ: саҥа тылы үөрэтиигэ сүрүн хайысха буолар. Күн аайы олоххо киирэргэ дьулуһуҥ уонна бу тылы күннээҕи олоххутугар киллэрэр ньымалары Булуҥ. Сахалыы Истиҥ- иһирэх тыллары, этиилэри умнумаҥ.

Хорватияҕа тылбаас: Адриатика тылын кытта билсии

Хорватия уонна Босния Герцеговина официальнай тылларынан буолаллар эрээри, Сербия, Черногория, ыаллыы дойдуларга уонна аан дойду үрдүнэн намыһах Хорватия дииллэр. Ол иһин тыл алдьаныытын туоратар туһугар чааһынай дьон уонна тэрилтэлэр өҥөлөрүнэн туттуллаллар.

Хорватия-соҕуруу юнославянскай тыл, Латинскай, Германия силистэриттэн киирии тыллары иҥэрии. Бу официальный язык Хорватия и официальный язык Босния и Герцеговина. Хорватия тыла индоевропей тылын сорҕото буолар уонна атын славянскай тыллары кытта уопсай силиһэ нуучча, Польша уонна чехтыы тыллардаах.

Уопсай силистээх- мутуктаах Хорватия тыла атын славянскай тылларга сыһыаннаах. Кини грамматикаҕа уонна структуратыгар элбэх. Славянскай дойдулар икки ардыларыгар атын славянскай тыллары бас билэр дьон Хорватия тылын өйдөрүн чэпчэтэр култуура бөҕөтө баар.

Атын славянскай тыллары кытта үлэлиир уопута суох дьоҥҥо өссө да чэпчэки буолуон сөп. Саха тыла араас культурнай сабыдыала атын тыллартан киирэр уонна киирии тыллартан киирии тыллартан улахан тутулуктаах. Хорватия эмиэ фонетическай алфавиталаах, ол аата сорох атын тылларга тэҥнээтэххэ, үөрэтии чэпчиир.

Хорватияҕа эмиэ географическай балаһыанньаттан, ону таһынан социальнай уонна культурнай фактордартан көрөн хас да диалектар бааллар. Бу диалектар тыл саппааһын уонна саҥарыы хаһан уонна ханна этэллэриттэн көрөн араастаһыахтарын сөп.

Саха тылын уонна диалектарын кытта көҥүл бас билэр профессиональнай тылбаасчыт өҥөтүнэн туһанар бастыҥ ньыма. Ити тылбаастар чуолкай, өйдөнүмтүө уонна алҕаһа суох буолуохтара диэн мэктиэлиир. Профессиональнай тылбаасчыттар целевой аудитория наадыйыыларыгар сөп түбэһэрин мэктиэлиир туһугар эбии декстаах уонна культурнай информацияны биэриэхтэрин сөп.

Хорватия тылыгар тылбаас өҥөтө тыл алдьаныытын туоратарга уонна эһиги бизнес эбэтэр бородууктаҕыт саҥа ырыынактарга таһаарарга көмөлөһүөн сөп. Веб- сайты, веб- сайты эбэтэр контены көһөрөр наадалааҕыттан тутулуга суох, квалификациялаах специалист эһиэхэ тус сыаллаах аудиторияны хабан көмөлөһүөн сөп. Профессиональнай тылбаасчыттар ону тэҥэ эһиги саҥа ырыынакка клиеннэри уонна партнердары кытта үчүгэйдик бодоруһаргыт туһугар, олохтоох культураны, үгэһи өйдүөхтэрин сөп.

Адриатика тылын Хорватияҕа көһөрүү көмөтүнэн үөрэтэн баран, үүнэр уонна ситиһэр саҥа кыахтары арыйыаххытын сөп. Хорватия тылыгар тылбаас профессиональнай өҥөтө эһиэхэ тыл уонна культурнай арахсыытын туоратарга көмөлөһүөҕэ, бэйэҕит суруккутун аан дойдуну кытта үллэстиэххитин сөп.

Хорватия тылынан ханнык дойдуларга этэллэрий?

Хорватия тыла Хорватия, Герцеговинаҕа, онтон Сербия сорох чаастарыгар Черногория уонна тылдьыт официальнай тыл буолар. Кини эмиэ сорох общиналарга Австрияҕа, Венгрияҕа, Италияҕа уонна Румынияҕа киэҥник тарҕаммыт.

Хорватия тылын историята хайдаҕый?

Хорватия тыла-11 үйэ силистээх- мутуктаах нуучча тыла. Кини былыр хорватиялары, соҕурууҥҥу Хорватиялары, билиҥҥи Хорватия сиригэр- уотугар, орто дойдуга олорбута. Бу тыл Илин Эуропа славянскай, историческай тылларыттан тахсыбыта.
Ол кэмтэн ыла тыл ураты көрүҥүн ылан, кэлин литератураҕа, күннээҕи олоххо атын көрүүлэргэ туттуллар. 16- с үйэҕэ Хорватия тыла биллиилээх хорватскай тылдьыт бэчээттииринэн стандарт чопчу степеннэрин ситиспитэ.
Тиһэҕэр, Хорватия тыла Австро- Венгрия империятын сорҕото буолбута уонна серб тылыгар олус маарынныыр буолан, 19- с үйэҕэ салгыы стандартка турбута. Бастакы аан дойду сэриитин кэнниттэн серб, хорватт уонна тылдьыт тутула үөскээбитэ, кэлин улаатан истэҕин аайы биллэр. Хорватия 1991 сыллаахха Хорватия официальнай тыла- өһө буола илигинэ, уларыйбат- тэлэрийбэт буолбута.
Онтон ыла тыл салгыы сайдан, орфографияҕа уларытыылар киирбиттэрэ, ону ааһан тылдьыкка саҥа тыллар эбиллибиттэрэ. Бүгүн Хорватияҕа, Боснияҕа, Герцеговинаҕа, Сербияҕа, Австрияҕа, Венгрияҕа, Италияҕа уонна Швейцарияҕа олорор 5,5 мөлүйүөн киһи саҥарар.

Саха тылын үөрэтиигэ саамай улахан кылааты киллэрбит топ- 5 киһи кимнээх киирэрий?

1. Марк Мааррич (1450-1524) - билиҥҥи Хорватия литературатын аҕатын уонна бастакы улуу хорватскай суруйааччы, Маррич араас жанрдарга айымньылары поэзияны, драманы уонна итэҕэл трактаттарын киллэрэн туран суруйбута. Кини саамай биллэр айымньыта-" Юдита", ветераническай поэма.
2. Иван Гунунулич (1589-1638) - төрүт поэт, "Осман" национальнай эпос автора уонна "Дубравка"пьесалар автордара. Кини бэйэтин айымньыларыгар хорватскай тыл элеменнэрин киллэрбит бастакы хорватическай автордартан биирдэстэрэ этэ.
3. Джор Држич (1508-1567) - држич хорватскай драматург уонна Хорватия театрын төрүттээччи быһыытынан киэҥник биллэр. Кини пьесаларыгар хара юмор, сатира уонна омук самосознаниета баар.
4. Ийэтэ Антун Релкович (1735-1810) - норуот тылынан Хорватия тылынан суруйуута саҕаламмытын, дьон- сэргэ өйүн- санаатын, ааҕыытын чэпчэппитин суруллар. Кини эмиэ наука, философия уонна политика курдук араас темаларга элбэх кинигэни, брошюралары уонна ыстатыйалары суруйбута.
5. Петр Прадович (1818-1872) - прадовичка кини романтическай хоһооннорун уонна патриотическай гимнэрин иһин "хорватскай Байрон" диэн киэҥник ааттанар. Кини омугумсуйууга, ордук Хорватия икки чаастарын икки ардыларыгар уонна Хорватия тылларын сайыннарыыга кини кылаатын иһин национальнай соҕотох өҥөнү оҥорор.

Хорватия тылын структурата хайдах оҥоһулунна?

Хорватия тыла индоевропей тыла буолар уонна соҕуруу тыл бөлөҕөр киирэр. Кини болгарскай, чех, Польша уонна нуучча курдук атын славянскай тыллары кытта тэҥҥэ структуралаах. Хорватия туохтуурдара сирэйдиин- харахтыын уонна даҕааһын ааттардыын холбоһон төрөөбүт төрүт уонна даҕааһын ааттардыын сөп түбэһиннэрэн арахсаллар уонна алта грамматическай падежтар бааллар. Онно Латинскай алфавит туһаныллар, оттон кини тиһигэ фонатическай сурук тиһигэ туттуллар, ол аата хас биирдии буукуба биирдии- биирдии дорҕоонугар сөп түбэһэр.

- Саамай сөптөөх ньыманан Саха тылын хайдах үөрэтиэххэ сөбүй?

1. Сүрүн биричиинэлэртэн саҕалааҥ: тыл грамматикатын, тылын- өһүн уонна Хорватия алфавитын туһунан базовай өйдөбүл суолталаах. Үчүгэй учебнигыттан эбэтэр курстан саҕалааҥ, эбэтэр Хорватия тылынан үөрэтэр курдук.
2. Хорватия истиэҕиҥ: Хорватия кистэлэҥнэрин уонна шоу- шоу биир бастыҥ ньымаларыттан биирдэстэрэ-тыл үөрэтэргэ уонна ыкса билсэргэ. - Тыл уонна грамматика уруоктарын кытта үгүс видео- устуоруйа баар-итиччэ элбэх, төһө сатыыргытын көрүнүҥ!
3. Тылы туттууга туһаныҥ: тыл носителин кытта бодоруһуу-тыл үөрэхтээһинин биир саамай туһалаах уонна умсугутуулаах ньымаларыттан биирдэстэрэ. Эһиги куоракка онлайн диэн омук партнерын эбэтэр эһиги куораккытыгар чэпчэкитик булуоххутун сөп.
4. Хорватия литературатын ааҕыҥ: кинигэлэри, ыстатыйалары уонна сурунааллары хорватскай тылынан булан ааҕыҥ. Эһиэхэ сөптөөх жанр булан ааҕарга холонуҥ!
5. Тыл саппааһын үөрэтэргэ хаартыскалары туһаныҥ: карточкалар - үчүгэй инструмент, дьыала саҥа тылы үөрэтиигэ тиийэр, ордук Хорватия курдук тылларга, биир тылы көрдөрөр элбэх тыл баар.
6. Таһаҕаһы: тылы баһылыыр бастыҥ ньыма - кини төбөлөөх погрузка-Хорватияҕа айаннааҥ, өскөтүн киинэлэри көрүөххүт, Хорватия тылынан музыканы истиэххит.
7. Дуоһуйууну ылыҥ: Хорватия тылын үөрэтии олус умсугутуулаах уонна туһалаах дьарык буолуон сөп - бу процесс сөбүлүүрүн, бэйэҕитигэр олус биэримэҥ.