Томтор Мари Ирландскай Тылбаастаа

Горно-марийский язык является уникальным диалектом финно-угорской языковой семьи и в основном используется меньшинством горно-марийского народа, населяющим регионы России, Эстонии и Финляндии. Ити төһө да аҕыйах ахсааннаах буоллар, хайа-Мари омук культурнай уратытыгар наһаа улахан суолталаах. Онон бу тылы харыстааһыҥҥа Горнайтан көһөрүү өҥөтүн курдук инициатива көмөтүнэн өссө болҕомто ууруллар.

Кэнники сылларга марийскайы кытта тылбаас өҥөтө билигин даҕаны биллэ илик. Бу сороҕор хайа тылын маркер быһыытынан уратытын, ону тэҥэ онлайн тылбаас өҥөтө киэҥник тарҕаммытын кытта сибээстээх. Онлайн- тылбаас өҥөтүн туһаннахха, Горнай тылын илдьэ сылдьар дьон аан дойду үрдүнэн араас тылынан саҥарааччылары кытта бодоруһуохтарын сөп. Ону таһынан онлайн- тылбаас өҥөтө эмиэ Горнай Марияҕа суруллубут дьоһун докумуоннары уонна литератураны көһөрүүнү атын тылларга туһаныахха сөп.

Горнайтан тылбаасчыт өҥөтүнэн араас ньыманан туһаныахха сөп. Холобур, кинилэри бу тылы билбэт дьоҥҥо анаан хайа- Мари тылын актердара кыттыылаах киинэлэргэ эбэтэр тэлэбиидэнньэни оҥорорго туһаныахха сөп. Кинилэр эмиэ төрөөбүт тыл, юридическай докумуоннар уонна оннооҕор оскуола учебниктара, Горнай мари тылынан тылбаас курдук дьоһун суолталаах докумуоннары тылбаастааһыҥҥа туһаныахтарын сөп. Маны таһынан хайа- марийскайы кытта тылбаас өҥөтүн туһаныы эмиэ ити тылынан саҥарар, эбэтэр тылдьыты уонна учебниктары оҥорорго туһаныллыан сөп.

Горнайтан тылбаас өҥөтө бу дьоһун тылы харыстааһыҥҥа тугунан да сыаналаммат өҥөнү оҥороллор. Литератураны, киинэлэри уонна да атын суолталаах докумуоннары Горнай марийскайдыы тылбаастаан, Горнай тылын илдьэ сылдьар дьон атын омуктары кытта бодоруһуохтарын сөп. Горнайтан көһүү өҥөтүн бэрийэн, дьон- сэргэ бу умсугутуулаах тылы кытта билсэр, ол эрээри кини тыыннаах хаалыытын инникитин хааччыйарыгар көмөлөһөр.

Хайа дойдуларга Горнайга ханнык дойдуларга этэллэрий?

Горнайга Арассыыйа уонна Беларусь тылларыгар этэллэр.

Хайа-Мария тылын историята хайдаҕый?

Хайа- Мари тыла-Арассыыйа хайа омуга диир Урал тыла. Бу тыл аан бастаан 17- с үйэ ортотугар докумуон оҥоһуллубута, нуучча чинчийээччилэр уонна учуонайдар бу региоҥҥа Марий омугун айанныыр туһунан отчуоту оҥорон барбыттара. 19 үйэ саҕаланыытыгар лингвистэр норуокка туһаныыны киэҥник тарҕатыыга уонна тарҕатыыга салгыы докумуонунан барбыттара. Сэбиэскэй былаас саҕана кини оскуолаларга үөрэммит уонна элбэх официальнай докумуоннарга туттуллубут буолан, бу тыл ахсаана лаппа улаатта. Сэбиэскэй Сойуус эстибитин кэннэ бу тылы сөргүтүү тохтоото, үгүс эдэр дьон үөрэтэллэр уонна туһаналлар.

Хайа тылын сайдыытыгар саамай улахан кылааты киллэрбит топ- 5 киһиттэн кимнээх киирэрий?

1. Павел Чудинов-горно- марийский ученай, 1973 сыллаахха таһаарбыт хайа- марийского энциклопедиятын бастакы сүһүөх автора.
2. Павел Пентков-икки тылдьыт автора, олортон биирдэстэрэ 2003 сыллаахха, иккиһэ - 2017 с. бэчээттэммитэ.
3. Татьяна Рудина - Горнай тылын үөрэтэр бастакы курстарын тэрийээччитэ.
4. Юрий Макаров-Горнай лингвиһэ,1983 с. хайа- Мари тылын бастакы учебнига.
5. Анна Кузнецова-горно- марийского языка, тылдьыт уонна үөрэх матырыйаалларын грамматикатыгар хас да учебниктар автордара.

Хайа- марийскэй тыл структурата хайдах оҥоһулунна?

Мари тыла Урал тылларыгар, чуолаан волж- финскэй салаатыгар сыһыаннаах. Бу агглютинативнай тыл, ол аата суффикс эбэн этиигэ олоҕуран тылы үөскэтэр, грамматическай сыһыаны көрдөрөр. Холобур, контекска уонна эбиллибит суффикстан тутулуктанан биир эмиэ "кинигэ"," кинигэлэр "эбэтэр" кинигэ ааҕыы "диэн суолталаах буолуон сөп. Кини ону сэргэ аһаҕас дорҕоон дьүөрэлэһиилэрин туһанар, бу ойууну өйүүр тылга туһааннаах аһаҕас дорҕооннору уларытыыны ирдиир. Горнайга гендернэй уратыта суох, онтон атын финно- угорскай тыллартан киирии тыллар ахсааннара хааччахтаммытыттан, атын тыллартан киирии тыллары ылыы аҕыйаҕыттан ааҕыллар.

Хайа- Мари тылын ордук сөпкө үөрэтиэххэ сөбүй?

1. Тылы үөрэтэргэ бастыҥ ньыма - ол кини төбөтүн кытта тиэйиллиэхтээх. Тыл грамматикатын, айымньытын уонна тылдьыт саппааһын туһунан өйдөбүлү ылаары, Горнай тылын илдьэ сылдьыҥ.
2. Алфавиты үөрэтиҥ: эһиги саҥа тылы уонна этиилэри үөрэтиэххит иннинэ Горнай Мари тылын алфавитын кытта билсэр улахан суолталаах.
3. Боростуой тыллартан уонна этиилэртэн саҕалаан: биир нэдиэлэ күнэ, нэдиэлэ күнэ, ону тэҥэ "дорообо", "көрсүөххэ диэри", "баһаалыста" уонна "махтал"курдук боростуой этиилэри өйүөххэ.
4. Клилл Мари: эһиги региоҥҥутугар кыаххыт баар буоллаҕына, онлайн- онлайн тыллары чинчийэр дьарыкка суруттарыаххытын сеп. Билиэххит дуо, ханнык эмэ олохтоох университеттар үөрэххэ туттарсаллар.
5. Эргиччи туттуҥ: саҥа тылы үөрэтиигэ сүрүн хайысха буолар. Күн аайы олоххо киирэргэ дьулуһуҥ уонна бу тылы күннээҕи олоххутугар киллэрэр ньымалары Булуҥ. Сахалыы Истиҥ- иһирэх тыллары, этиилэри умнумаҥ.

Ирланд тылыгар тылбаас лингвистика анал уобалаһа Ирланд тылын уһулуччу уонна уустук айылҕатын иһин буолар. Ирландияҕа 1,8 мөлүйүөн кэриҥэ киһи этэр уонна өссө 60 000 кэриҥэ Великобритания уонна Америка сорох чаастарыгар Ирландия Республикатын официальнайдык билиниллэр уонна аҕыйах ахсааннаах хотугу Ирландияҕа официальнайдык билиниллэр тыл буолар.

Ирланд тылыгар тылбаас сыала-тиэкиһи биир тылтан атыҥҥа тириэрдии чуолкай. Ити тылларын- өстөрүн, ону сэргэ культурнай, социальнай уонна политическай декска киэҥ билиини эрэйэр. Холобур, бэйэлэрин уонна биллэриилэр ааттарын чопчу тылбаастыырга чопчу кэпсэтиилэр туһаныллыахтарын сөп.

Ирланд тылыгар тылбаас техническэй, айар процесстар быһыытынан киирэр. Техническай үөрүйэхтэри грамматика, синтаксис уонна композиция быраабылатын өйдүүллэр, ону тэҥэ тылбаас боротокуолун тутуһар сатабыл. Творческие навыки в больше степени задача точно интерпретации и передачи материал.

Ирландскай тылбаасчыттар профессиональнай медицина, инженернэй дьыала, юридическай эбэтэр үп- харчы докумуоннара курдук уобалас курдук үгүстүк идэтийэллэр. Тылбаасчыттар дириҥ билиилээх- көрүүлээх предметтээх буолуохтаахтар, ону тэҥэ тус сыаллаах да, төрүт да тыллары көҥүл баһылыахтаахтар.

Ирландскай тылбаас өҥөтө Ирландия текстэрин, докумуоннарын уонна атын матырыйаалларын ахсаанын английскай уонна төттөрүтүн аҕыйатан иһэринэн сибээстээн, ирдэбил туһаныллар. Ол бырагырааманан хааччыйыы, эти- сиини уонна радиопедачалары уонна да атын кинигэлэр, хантараактар, маркетинг матырыйааллара, веб- страницалар, бырагырааманан салайыы, эти- хааны оҥоруу уо. д. А.

Ханнык баҕарар тылбаастар сөптөөх степеннээх, сертификаттаах специалист толоруллаллара кэрэхсэбиллээх. Ол кэмҥэ тэрилтэ бэйэтин тус сыаллаах аудиториятын чопчу наадыйыыларын уонна ону тылбаастыыры кэтээн көрөр буолуохтаах.

Ирланд тыла Ирландскай тыл култуурата, тыла- өһө, историята аан дойдуга чопчу оннунан хааларын туһугар быстыспат сорҕото буолар. Ону сэргэ аан дойдутааҕы муосталары ыытарга, хардарыта өйдөһүүнү дириҥэтэргэ уонна бииргэ үлэлээһини сайыннарарга көмөлөһөр.

Ирланд тылынан ханнык дойдуларга этэллэрий?

Ирландия тылыгар сүрүннээн Ирландияҕа саҥараллар. Онно эмиэ Великобритания, холбоһуктаах Штаттар, Канада уонна да атын дойдулар дьоҕус нэһилиэнньэлээх пууннарыгар Ирландияттан төрүттээх дьон олохсуйбуттар.

Ирланд тылын историята хайдаҕый?

Ирланд тыла (Madees) - кельт тыла, Европаҕа биир саамай былыргы уонна ордук тарҕаммыт тыллартан биирдэстэрэ, суругунан, 2500- тэн тахса сыл баар. Бу Ирландияҕа 1,8 мөлүйүөн кэриҥэ киһи, өссө 80 000 - АХШ, Великобритания уонна Канадаҕа уонна аҕыйах ахсааннаах омуктар тыллара атын дойдуларга бааллар.
Ирландскай сурук- Бичик холобурдара эрабыт 4 үйэ кэриҥэ датыллар, оттон былыргы Голландия тылын кэрэһилиир 6- с үйэттэн ыла баар. Ирланд тылын саамай эрдэ регистрацияламмыт көрүҥэ былыргы Ирландскай юридическай тиэкистэргэ, биһиги эрабыт 7- с уонна 8- с үйэлэригэр оҥоһуллубута туоһулуур. Ол эрээри 11- с үйэҕэ бу тыл орто халандаарынан сотуллан барбыта.
Аныгы Ирланд тыла орто халандаартан тахсан, үксүгэр икки диалегка түҥэтиллэр:мюнстерскай (Мухумха) уонна Конфахтыы (Sumera). 19- с үйэ саҥатыгар Ирландскай тыл үгүс оройуоннарыгар аҕыйах эрээри, Ирланд тылын үөрэтиинэн дьарыктанар активистар 19- с уонна 20- с үйэ саҥатыгар гэл тылын сөргүтүү суолтатын күүһүрдбүттэрэ. Бу кэмҥэ Ирландскай тылынан литература силигилээн, бу тылы үөрэтиигэ уонна онно кэпсэтии барбыта.
Ол кэмтэн ыла тыл тутааччылар ахсааннара уэльстыы тылынан тахсар радио- телевизионнай станциялар үөскээн, Ирланд тыла начальнай уонна орто оскуола уерэх программатыгар предмет быһыытынан киллэриллэн, ону тэҥэ Ирланд тылын уонна культуратын интэриэһин сөргүтүү кэнники сылларга улаатта.

Ирланд тылын үөрэтиигэ саамай улахан кылааты киллэрбит топ- 5 киһи кимнээҕий?

1. Дуглас Хайд (1860-1949): кини 1893 сыллаахха гэс- лигатын төрүттээччилэртэн биирдэстэрэ этэ уонна Ирланд тылын популяризациятыгар тохтоло суох үлэлээбитэ, бу темаҕа кэккэ кинигэлэри суруйбута.
2. Шон Луинг (1910-1985) туһунан Шон Луинг (1985-1985): кини литератураны уонна тылы- өһү харыстааһын уонна популяризациялааһын дьыалатыгар элбэҕи суруйар поэт уонна учуонай этэ.
3. Майр Мхак ан Цаой (1920-2018): Ирландскай поэтесса уонна суруйааччы этэ, кини айымньыларын Ирланд тылынан суруйбута. Кини саамай биллэр хоһооно "Дьулуруйар Ньургун Боотур" ("кистэлэҥ туман") диэн ааттанар.
4. Падрайг Мак Пиарайс (1879-1916): Ирландия уһулуччулаах политическай тустууктарыттан биирдэстэрэ, ону тэҥэ Ирланд тылын чаҕылхай көмүскээччитэ этэ. Кини 1916 с. Паасхаҕа Ирландскай революцияны көҕүлээн, Ирланд норуота бэйэтин тылын кыаҕар бигэтик итэҕэйбитэ.
5. Брайан о ' Куив (1939 сыллаахха төрөөбүт): кини община, тыа сирин уонна Гелтаха дьыалаларыгар миниистиринэн үлэлээбит Ирландскай политик. Кини Ирланд тылын сөргүтүүгэ дьоһун кылааты киллэрбитэ, гелтт туһунан сокуон уонна Ирланд тылын 20 сыллаах стратегията курдук көҕүлээһиннэри киллэрбитэ.

Ирланд тылын структурата хайдах оҥоһулунна?

Ирланд тыла (эмиэ гэль эбэтэр ирландскай- гэль тыл быһыытынан биллэр) - кэккэ диалектары туһанар кельт тыла. Туохтуур бэрээдэгин тула структуралаата-объект уонна флективнай морфология суох. Тыл сүрүннээн сүһүөхтэринэн, хас биирдии тыл начальнай сүһүөхтэригэр охсуутунан. Туохтуурдар уонна ааттар формалара киэҥ араҥа боростуой да, уустук да идеялары этэргэ туһаныллар.

Ирланд тыла ордук сөптөөх ньыманан үөрэтэрий?

1. Тыл үөрэтиигэ тиэкистээх буолуҥ. Ирланд араадьыйатын истиҥ уонна Ирланд тэлэбиидэнньэтин тылын- өһүн уонна кини айымньытын билиһиннэрээри.
2. Төрдүн- төбөтүн үөрэтиҥ. Ирланд тыла сорох тыллары, этиилэрин уонна грамматическай быраабылаларын үөрэтииттэн саҕалааҥ. Киирии дьарык үксэ кинигэлэр бэйэлэрин этиилэригэр киллэриэхтэрэ.
3. Тылы туттааччылары кытта практикалаһыҥ. Ирландскай тылынан дьарыктана сылдьыҥ, бу тылынан саҥарааччылары кытта билсиҥ, кинилэри кытта кэпсэтиигэ практикалаһыҥ. Онлайн-дуосканы эбэтэр чаты булуоххутун сөп, онно эһиги Ирланд тылын илдьэ сылдьыаххытын сөп.
4. Кинигэлэри, хаһыаттары, сурунааллары ааҕыҥ. Кинигэ ааҕыы уонна истии аудиокнигын ирландском языке может помогать вам, как звучать этого языка.
5. Ирландия культуратыгар тапталы иҥэриҥ. Тылгытын эмиэ культураҕа тиэйэргит буоллар, тылгыт чэпчэки буолуо. Ирландскай киинэлэри көрүҥ, Ирланд литературатын ааҕыҥ уонна Ирландия культуратын туһунан өйдөбүлү ылаары Ирланд музыкатын үөрэтиҥ.
6. Практикаланымаҥ. Дьэ, үөрэммиккитин умнумаҥ диэн, күн аайы үөрэммиккитин умнумаҥ. Эһиги практикаланар буоллаххытына, эһиги өссө ордук буолуоххут!