Томтор Мари Тамиль Тылбаастаа

Горно-марийский язык является уникальным диалектом финно-угорской языковой семьи и в основном используется меньшинством горно-марийского народа, населяющим регионы России, Эстонии и Финляндии. Ити төһө да аҕыйах ахсааннаах буоллар, хайа-Мари омук культурнай уратытыгар наһаа улахан суолталаах. Онон бу тылы харыстааһыҥҥа Горнайтан көһөрүү өҥөтүн курдук инициатива көмөтүнэн өссө болҕомто ууруллар.

Кэнники сылларга марийскайы кытта тылбаас өҥөтө билигин даҕаны биллэ илик. Бу сороҕор хайа тылын маркер быһыытынан уратытын, ону тэҥэ онлайн тылбаас өҥөтө киэҥник тарҕаммытын кытта сибээстээх. Онлайн- тылбаас өҥөтүн туһаннахха, Горнай тылын илдьэ сылдьар дьон аан дойду үрдүнэн араас тылынан саҥарааччылары кытта бодоруһуохтарын сөп. Ону таһынан онлайн- тылбаас өҥөтө эмиэ Горнай Марияҕа суруллубут дьоһун докумуоннары уонна литератураны көһөрүүнү атын тылларга туһаныахха сөп.

Горнайтан тылбаасчыт өҥөтүнэн араас ньыманан туһаныахха сөп. Холобур, кинилэри бу тылы билбэт дьоҥҥо анаан хайа- Мари тылын актердара кыттыылаах киинэлэргэ эбэтэр тэлэбиидэнньэни оҥорорго туһаныахха сөп. Кинилэр эмиэ төрөөбүт тыл, юридическай докумуоннар уонна оннооҕор оскуола учебниктара, Горнай мари тылынан тылбаас курдук дьоһун суолталаах докумуоннары тылбаастааһыҥҥа туһаныахтарын сөп. Маны таһынан хайа- марийскайы кытта тылбаас өҥөтүн туһаныы эмиэ ити тылынан саҥарар, эбэтэр тылдьыты уонна учебниктары оҥорорго туһаныллыан сөп.

Горнайтан тылбаас өҥөтө бу дьоһун тылы харыстааһыҥҥа тугунан да сыаналаммат өҥөнү оҥороллор. Литератураны, киинэлэри уонна да атын суолталаах докумуоннары Горнай марийскайдыы тылбаастаан, Горнай тылын илдьэ сылдьар дьон атын омуктары кытта бодоруһуохтарын сөп. Горнайтан көһүү өҥөтүн бэрийэн, дьон- сэргэ бу умсугутуулаах тылы кытта билсэр, ол эрээри кини тыыннаах хаалыытын инникитин хааччыйарыгар көмөлөһөр.

Хайа дойдуларга Горнайга ханнык дойдуларга этэллэрий?

Горнайга Арассыыйа уонна Беларусь тылларыгар этэллэр.

Хайа-Мария тылын историята хайдаҕый?

Хайа- Мари тыла-Арассыыйа хайа омуга диир Урал тыла. Бу тыл аан бастаан 17- с үйэ ортотугар докумуон оҥоһуллубута, нуучча чинчийээччилэр уонна учуонайдар бу региоҥҥа Марий омугун айанныыр туһунан отчуоту оҥорон барбыттара. 19 үйэ саҕаланыытыгар лингвистэр норуокка туһаныыны киэҥник тарҕатыыга уонна тарҕатыыга салгыы докумуонунан барбыттара. Сэбиэскэй былаас саҕана кини оскуолаларга үөрэммит уонна элбэх официальнай докумуоннарга туттуллубут буолан, бу тыл ахсаана лаппа улаатта. Сэбиэскэй Сойуус эстибитин кэннэ бу тылы сөргүтүү тохтоото, үгүс эдэр дьон үөрэтэллэр уонна туһаналлар.

Хайа тылын сайдыытыгар саамай улахан кылааты киллэрбит топ- 5 киһиттэн кимнээх киирэрий?

1. Павел Чудинов-горно- марийский ученай, 1973 сыллаахха таһаарбыт хайа- марийского энциклопедиятын бастакы сүһүөх автора.
2. Павел Пентков-икки тылдьыт автора, олортон биирдэстэрэ 2003 сыллаахха, иккиһэ - 2017 с. бэчээттэммитэ.
3. Татьяна Рудина - Горнай тылын үөрэтэр бастакы курстарын тэрийээччитэ.
4. Юрий Макаров-Горнай лингвиһэ,1983 с. хайа- Мари тылын бастакы учебнига.
5. Анна Кузнецова-горно- марийского языка, тылдьыт уонна үөрэх матырыйаалларын грамматикатыгар хас да учебниктар автордара.

Хайа- марийскэй тыл структурата хайдах оҥоһулунна?

Мари тыла Урал тылларыгар, чуолаан волж- финскэй салаатыгар сыһыаннаах. Бу агглютинативнай тыл, ол аата суффикс эбэн этиигэ олоҕуран тылы үөскэтэр, грамматическай сыһыаны көрдөрөр. Холобур, контекска уонна эбиллибит суффикстан тутулуктанан биир эмиэ "кинигэ"," кинигэлэр "эбэтэр" кинигэ ааҕыы "диэн суолталаах буолуон сөп. Кини ону сэргэ аһаҕас дорҕоон дьүөрэлэһиилэрин туһанар, бу ойууну өйүүр тылга туһааннаах аһаҕас дорҕооннору уларытыыны ирдиир. Горнайга гендернэй уратыта суох, онтон атын финно- угорскай тыллартан киирии тыллар ахсааннара хааччахтаммытыттан, атын тыллартан киирии тыллары ылыы аҕыйаҕыттан ааҕыллар.

Хайа- Мари тылын ордук сөпкө үөрэтиэххэ сөбүй?

1. Тылы үөрэтэргэ бастыҥ ньыма - ол кини төбөтүн кытта тиэйиллиэхтээх. Тыл грамматикатын, айымньытын уонна тылдьыт саппааһын туһунан өйдөбүлү ылаары, Горнай тылын илдьэ сылдьыҥ.
2. Алфавиты үөрэтиҥ: эһиги саҥа тылы уонна этиилэри үөрэтиэххит иннинэ Горнай Мари тылын алфавитын кытта билсэр улахан суолталаах.
3. Боростуой тыллартан уонна этиилэртэн саҕалаан: биир нэдиэлэ күнэ, нэдиэлэ күнэ, ону тэҥэ "дорообо", "көрсүөххэ диэри", "баһаалыста" уонна "махтал"курдук боростуой этиилэри өйүөххэ.
4. Клилл Мари: эһиги региоҥҥутугар кыаххыт баар буоллаҕына, онлайн- онлайн тыллары чинчийэр дьарыкка суруттарыаххытын сеп. Билиэххит дуо, ханнык эмэ олохтоох университеттар үөрэххэ туттарсаллар.
5. Эргиччи туттуҥ: саҥа тылы үөрэтиигэ сүрүн хайысха буолар. Күн аайы олоххо киирэргэ дьулуһуҥ уонна бу тылы күннээҕи олоххутугар киллэрэр ньымалары Булуҥ. Сахалыы Истиҥ- иһирэх тыллары, этиилэри умнумаҥ.

Онно эбэм тыла-78 мөлүйүөнтэн тахса омук тыла, сүрүннээн Индияҕа, Сри- Ланкаҕа уонна Сингапурга. Аан дойдуга саамай уһун үйэлээх тыллаах- өстөөх буолан, тамильскай баай историялаах, онно номнуо 2000- тэн тахса сыл кэпсэнэр. Тылы үөскэтэр кэмтэн ыла Индия, перс уонна Арабскай тыллары киллэрэн, элбэх культурнай сабыдыалларга түбэспиттэр.

Ол курдук, тамиль тыла-удьуор утумнаах, ытыктабыллаах тыл. Бу тыл эмиэ туһалаах инструмент буолар; бу Индия штатын официальнай тыла Тамилнад, Шри- Ланка официальнай тылларыттан биирдэстэрэ.

Тамиль тылын суолтатын учуоттаан, үгүс тэрилтэлэр бу кэрэ- бэлиэ тылы туһанарга дьулуһаллар. Билигин тылбаасчыт өҥөтө тамиль тылынан саҥарар дьону кытта бодоруһар кыахтаах. Дьыалабыай сыалга эбэтэр личнэй биричиинэнэн буоллун, үгүс дьон бэйэлэрин докумуоннарын, веб- сайттарын эбэтэр да атын матырыйаалларын тамильскай тылга көһөрүүгэ ордук табыгастаах.

Тамиль тылыгар тылбаас процеһа уустук уонна элбэх бириэмэни ылыан сөп. Профессиональнай тылбаасчыттар оригинал тылын да, тылбаас тылын да үчүгэйдик баһылыахтаахтар, тоҕо диэтэххэ кинилэр икки ардыларыгар бэрт чараас уратылар бааллар. Тылбаасчыт тыл грамматикатын чуолкайдык өйдүүрүн эрэ буолбакка, тамиль тылын культуратын уонна нюанстарын дириҥ өйдөбүллээх буолалларын ситиһиэхтээх.

Тамиль тылын үөрэппит уопуттаах тылбаасчыттар тылбаастыыллара тугунан да кэмнэммэт. Бу уобаласка өр сыллаах үлэтин уопута суох буолан, төрөөбүт тылга сөп түбэһэр гына чуолкай биэриилэр суолталарын өйдүүллэр. Тамиль тылын грамматикатын, тыл уонна култуура аспектарын экспертнэй өйдөбүлүнэн кинилэр хайаан да чопчу уонна хаачыстыбалаах тылбаас биэриэхтэрэ.

Бэйэҕититтэн тутулуга суох бэйэҕит докумуоҥҥутун эбэтэр бизнес- сайтпытын тылбаастыаххыт, ол наадаларгытын эһиэхэ тиэрдиэххитин наада. Бу сервистэр чопчу уонна табыгастаах буолууну хааччыйаллар эрэ буолбакка, бэйэҕитигэр эбэтэр бизнескэ саҥа кыахтары арыйарга көмөлөһүөхтэрин сөп. Идэҕэ туһаайан бүгүн эһиги докумуоҥҥутун, веб- сайты эбэтэр атын матырыйааллары тамиль тыла төһө чэпчэкитик тылбаастыырын билиэххит.

Тамиль тылын ханнык дойдуларга этэллэрий?

Тамиль тыла Индияҕа, Сри- Ланка, Сингапурга уонна Малайзияҕа официальнай тыл буолар. Онно эмиэ Соҕуруу Африка, Маврикия уонна холбоһуктаах Штаттар сорох чаастарыгар этэллэр.

Тамиль тылын историята хайдаҕый?

Онно эбэм тыла олус уһун уонна номохтоох. Бу аан дойдуга саамай былыргы тыллартан биирдэстэрэ, биһиги эрабыт иннинээҕи 2 үйэни биэрэр диэн ааҕыллар. Кини Протодьяконов уонна санскрит тылларын дьүөрэлэһиититтэн сайдыбыта, ол кэмтэн ыла бэйэтин үчүгэй характерыгар тириэрдибитэ. Тыл Соҕурууҥҥу Азия уонна соҕуруулуу- Илиҥҥи Азия сорох өттүлэригэр тамиль сангама кэмигэр тарҕаммыта (300-300 сс. Н. э.). Британия колонията сайдарыгар дьон- сэргэ тыыннаах культуратын араҥаччылыырга, бэйэтин уратытын хаалларарга дьулуспута. Кучумаан кэнниттэн Индия Конституциятыгар официальнай статуһу ылбыта уонна билигин дойдуга биир саамай тарҕаммыт уонна уус- уран тылбытынан хаалыы салгыы бара турар.

Тамиль тылын сайдыытыгар саамай улахан кылааты киллэрбит топ- 5 киһиттэн кимнээх киирэрий?

1. Тирвалвар 2. Субрамань 3. У. В. Сваминатха Айер 4. Камбан 5. Аввайяр

Тамиль тылын структурата хайдах оҥоһулунна?

Тамиль - олус былыргы тыл, кини структурата ону өйдүүрэ. Бу агглютинативнай тыл, ол аата тыл арыый кыра единица суолталаах холбоһуктарынан үөскээн тахсар. Тамиль тылыгар туохтуурдар субъектнай- объект бэрээдэгэ баар, ону тэҥэ ааттаммыт уонна туохтуур морфологията эмиэ баар. Бу синтетическэй тыл үрдүкү степенигэр, ол аата тыл бэрээдэгэр уонна тылга сыһыанын бэлиэтииргэ туттуллар оннугар, онно Мииринэй тыл префикс эбиллэригэр, тылы уларытарга уонна этиигэ туттуллар уонна кинилэр функцияларын этиигэ туттуллар. Ол аата биир тыл хас да суолталааҕа эбэтэр туттуллуута, көннөрү сыһыарыылаах эбэтэр сыстыганнаах сыһыарыылаах буолуон сөп.

Онно мин саамай сөптөөх ньыманан үөрэтэбин?

1) тамиль тылыгар кэпсэтиини истиҥ: тамиль тыла хайдах баарынан кэпсэтиини истиэҕиҥ. Ити эһиэхэ тылгытын кытта билсиһэллэригэр уонна хайдах этиллибитин өйдүүрүгэр көмөлөһүөҕэ.
2) киинэлэри уонна тэлэбиидэнньэни көрүҥ: тамиль тылыгар киинэни уонна тэлэбиидэнньэни көрүү - төрүт тылы үөрэтии ураты ньыма. Тылга болҕомтоҕутун ууруҥ уонна грамматика уонна тыл саппааһын үөрэтэргэ кыһаллыҥ.
3) кинигэни ааҕыҥ: кинигэ Тамиль тылыгар ааҕыы тылгытын тупсарарга көмөлөһүөн сөп. Эһиги таһымыгар сөп түбэһэр кинигэлэри көрдөөҥ, эрчиллиини эбэтэр тылбаастары биэриҥ.
4) дьарыкка сылдьыҥ: дьарык кэмигэр - бэрт түргэн уонна чуолкай ньыма. Олохтоох университеттары эбэтэр онлайн- язык оскуолаларын үөрэтэр курстары көрдүүгүт.
5) тамиль тылыгар репетитордары туһаныҥ: репетитордары эбэтэр наставниктары кытта үлэ-тыл үөрүйэхтэрин түргэнник тупсарар көдьүүстээх ньыма. Онлайн репетитордар, которые могут вашим развития и Совет.
6) кэпсэтиигэ Практикаланыҥ: тылы үөрэтэргэ бастыҥ ньыма-кэпсэтии тыла мэлдьи туттуллуохтаах. Но вместе сообщение с носителей тамильского языка или использовать приложениям для обменения языков.